«اصطناع» اصطلاح دیگری است که میتوان نوعی هممعنای با واژۀ «عشق» داشته باشد. قرآن میفرماید: «وَ اصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسِی» [طه: ۴۱] خطاب به حضرت موسی سلام الله علیه است. «صنع» به معنای احسان است. و تعبیر «اصطنعه» یعنی نیکوییاش دربارۀ او را تحقق داد و تثبیت کرد و آن را از دربستگی بیرون آورد. یعنی چنان با وی نیکویی کرد که او ساختهشدۀ او و آموزشدیدۀ او شد. بنابراین خدای تعالی به موسی علیه السلام میفرماید که من تو را به خودم «لنفسی» اختصاص دادم؛ و برای خودم خالص گردانیدم. [المیزان: ۱۴/۱۵۳] این رابطۀ بنده و رب است که بنده کاملاً در احسان رب است و همۀ وجودش برای او خالص شده است و جز او را نمیبیند و نمیخواهد. و این همان جریان عشق در وجود آدمی است که جز دوست را نمیبیند و همۀ عالم را از او میداند و برای او حاضر به هر فداکاری است.
این همان مقام مخلَصین است که قرآن کریم پیامبران الهی را ستوده است: «إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِین» [یوسف: ۲۴] که چنان در شهود خدای سبحان غرق هستند، که جز او را نمیبینند و نمیخواهند و همۀ هستیشان وقف اوست.