نباید عدالت اجتماعی را مسألهای اخلاقی بدانیم که افراد در رفتار فردی خود ملزم به رعایت آن باشند؛ این معنای عام عدالت، در عین حالی که مهم است و افراد باید ملزم به آن باشند، عدالت اجتماعی نیست. بلکه عدالت اجتماعی بر ساختار بنیادین جامعه استوار است. نهادهای اساسی جامعه، قانون اساسی و قوانین و نهادهای اجتماعی و سیاسی باید بهگونهای باشند که عدالت در اجتماع و جامعه نهادینه شود، از آن مهمتر باید این نهادها تضمینکنندۀ مشارکت مردم در حوزههای عمومی باشد، بلکه مردم هم تکلیف خود بدانند که «قیام بالقسط» کنند. در این صورت است که میتوانیم از آحاد ملت هم توقع رفتار عادلانه داشته باشیم. و آنگاه است که عدالت جنبۀ عمومی پیدا میکند و به مثابۀ فرهنگ عمومی درمیآید.
اما سخن ما به این معنی نیست که عدالت اجتماعی و عدالت بمثابۀ اخلاق فردی ـ یا عدالت باطنی به تعبیر حضرت امام ـ، ازهم جدا هستند، بلکه بین آنها رابطۀ لازم و ملزوم است. پس حتی افراد هم از موضوع عدالت اجتماعی بیرون نیستند.
حضرت امام رضوان الله تعالی علیه عدالت را به دو قسم عدالت اجتماعی و عدالت باطنی تقسیم میکنند. [صحیفۀ امام؛ ۱۱/۳۷۹] بنابراین بدون عدالت باطنی به عدالت اجتماعی نمیتوان رسید و بدون عدالت اجتماعی، تحقق عدالت باطنی در افراد سخت و در مواردی محال مینماید.
