خطبۀ نخست
بسم الله الرحمن الرحیم
ارتباط الهی ـ ولایی
عرض تبریک و تهنیت دارم، اعیاد بزرگ شعبانیه، میلاد باسعادت حضرت سیدالشهداء، میلاد پربرکت حضرت سیدالساجدین و میلاد حضرت ابوالفضل العباس سلام الله علیهم. ماه شعبان، ماه بزرگی است و یکی از بزرگیها این ماه هم به مناسبت میلادهای خجستهای است که در آن واقع شده است.
امروز، روز ولادت امام سجاد حضرت زین العابدین و سید الساجدین سلام الله علیه است، و دعوت به تقوا را با اشاره به دعایی از امام سجاد سلام الله علیه خدمت شما عرض میکند. اما پیش از آن مقدمهای خدمت عرض میکنم.
زندگی انسان به ارتباط و رابطه استوار میشود. اصولاً انسان و زندگی و حیات اجتماعی انسان یعنی ارتباط و تخاطب و تحادث و بدون آنها، ما نمیتوانیم زندگی خود را سامان بدهیم.
آیۀ شریفه میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون» [آلعمران: 200] شرط کامل فلاح و رستگاری و پیروزی تام در دنیا و آخرت، بردبار باشید و ایستادگی و پایداری داشته باشید و رابطه و همبستگی داشته باشد» و تقوای الهی داشته باشید تا نیکبخت شوید.» بنابراین شرط نیکبختی تقواست، بههمران صبر و استقامت و ارتباطات سالم اجتماعی.
اما در منطق قرآن و اسلام، اصلیترین ارتباط انسان با خدای سبحان رقم میخورد که ما از آن به ارتباط الهی ـ ولایی یاد میکنیم. رابطۀ دوم رابطۀ عاطفی ـ رحمی؛ رابطۀ اجرایی ـ مدیریتی؛ رابطۀ حزبی و جناحی و تشکیلاتی. این سه رابطه اگر در راستای ارتباط الهی ـ ولایی باشد، همگی خوب و بسامان هستند، اما اگر در جهت مخالف آنها باشد، همگی از آسیبهای تقوا هستند و مقابل تقوا قرار میگیرند. امیرالمومنین سلام الله علیه میفرمایند: «زیبر همواره با اهل بیت ما بود تا فرزند نامبارکش ـ عبدالله ـ پای به سن جوانی گذاشت.» [نهج البلاغۀ: 555][i] یعنی رابطۀ عاطفی و خانوادگی، باعث شد که زیبری که مدافع اهل بیت بود، به سمت جنگ با آنها بکشد. از این نوع رابطهها متأسفانه زیاد داریم و پدیدۀ زشت آقازادگی و دامادها و بستگان را شنیدهایم. مرد آن است که چون آن مجتهد بزرگ، وقتی فرزندش خلاف میکند، خودش وی را محاکمه و به چوبۀ مجازات میسپارد. همینگونه است، ارتباطات ناسالم اداری و رانتها که مدیران و مسئولان، این سرمایۀ اجتماعی را که خدای تعالی به آنها داده است، در جهت خودشان و دوستان خودشان خرج میکنند و به ملت و خدمت به ملت پشت میکنند که نمونۀ آن را در لواسان و در جریان کلاک و امثال کلاک دیدیم. نوع بد و خطرناک رابطۀ حزبی و جناحی هم است که الان هم که در آستانۀ انتخابات هستیم، با آن مواجه هستیم که افراد فقط خودشان و همگروههای خودشان را میبینند و کیفکشها و واسطههای به شر هم در این جهت فراوان هستند. بنده از این نوع رابطهها و رفاقتهای به رابطۀ شیطانی یاد میکنم که قیامت همگی به دشمنی تبدیل میشود: «الْأَخِلَّاءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِین» [زخرف: 17] قیامت که ظهور حقیقت تام است و نهانها آشکار میشود: «یَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ فَما لَهُ مِنْ قُوَّهٍ وَ لا ناصِر» [طارق: 9 ـ 10] در آن روز فقط تقوا و ارتباطات برپایۀ تقوا خریدار دارد: «ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوْا» [مریم: 72] و همۀ کسانی که با آنها رابطه داشتیم، از ما فرار میکنند، و آنوقت نه توانی و نه یاوری نخواهیم داشت.
با این مقدمه برویم سراغ دعای روزهای سهشنبه که از امام سجاد نقل شده است:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ جُنْدِکَ فَإِنْ جُنْدَکَ هُمُ الْغَالِبُونَ» «خدای مرا از لشکریان خودت قرار بده که لشکریان تو پیروز هستند» پس رابطه با حکومت و قدرتهای سیاسی، باید زیرمجموعۀ رابطۀ الهی ـ ولایی باشد. «وَ اجْعَلْنِی مِنْ حِزْبِکَ فَإِنَّ حِزْبَکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» «مرا از حزب خودت قرار بده که حزب تو رستگار هستند» یعنی رابطۀ حزبی باید برپایۀ ارتباطات الهی ـ ولایی باشد. «وَ اجْعَلْنِی مِنْ أَوْلِیَائِکَ فَإِنَّ أَوْلِیَاءَکَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون» [المصباح للکفعمی: 118] «و مرا از اولیاء خودت قرار بده که اولیاء تو نه هراسی دارند و نه نگرانی» یعنی اگر ارتباطات ما در پیوند با خدای سبحان باشد و ارتباطات اجتماعی ما هم بر پایۀ ولایت خدای تعالی شکل بگیرند، امنیت تام در اجتماع برقرار میشود و عدالت، انصاف، کرامت انسانی به همراه پشرفتهای مادی، علمی، تکنیکی ـ فنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنکی در جامعه پیاده میشود.
بنابراین ما باید ارتباط الهی ـ ولایی را بر همۀ رابطهها تقدم دارد، وگرنه رابطههایی که برپایۀ دین خدا نباشد، هیچ سودی بر ما ندارد: «لَنْ تَنْفَعَکُمْ أَرْحامُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ یَوْمَ الْقِیامَه» [ممتحنۀ: 3] امام سجاد سلام الله علیه در دوران پر از محنت و سختی زندگی خود که پس از واقعۀ سنگین عاشورا بود، مردک را دعوت میکند به پیوند الهی و ارتباطات الهی ـ ولایی. مشکل جامعۀ مسلمانان آن روز که هم از حیث سیاسی، هم از حیث اخلاقی، هم از حیث اجتماعی، هم از حیث اقتصادی، و هم از حیث فرهنگی در فساد کامل بنیامیه فرو رفته بود که مدینه و مکه که محبط وحی بودند، رسماً مرکز رقاصههای عالم اسلام شده بودند. در این فضاست که جهاد عظیم امام شروع میشود تا با آن رابطهها را درست کنند. ما که تحت سایۀ نظام اسلامی هستیم، باید رابطههای خود را الهی و ولایی کنیم و از این گرفتاریها که الان گرفتار آن هستیم، این رفاقتهای شیطانی و خطرناک نجات بدهیم و دولت و ملت را به سمت، دولت و جامعۀ اسلامی هدایت کنیم. اگر حرکت کنیم، خدا باماست: «وَ کانَ حَقًّا عَلَیْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِین» [روم: 47]
خطبۀ دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
موعظهای از امام سجاد سلام الله علیه
دوران امامت امام سجاد سلام الله علیه که از سال 61 تا 95 هجری و به مدت 34 سال به طول انجامید، دوران بسیار سختی برای اسلام بود. فساد علنی در سراسر جامعۀ مسلمانان آن روز رواج داشت و جو خفقان و رعب هم بر جامعه مستولی بود و مردم هم شناختشان از اسلام و مقام امامت در حد صفر بود.
در این دوران، امام علیه السلام نمیتوانستند که مفاهیم بلند اسلامی را بهصورت علنی و آشکار و صریح بیان کنند. به این دلیل از زبان دعا و موعظه بهره بردند. بیانات امام سجاد سلام الله علیه را بخوانیم در آنها لحن موعظه و پند و نصحیت موج میزند و امام علیه السلام بهنحو حکیمانه و زیرکانهای در قالب موعظه، حقایق اسلامی را به مردم منتقل میکردند. این موعظۀ حضرت را توجه کنیم که موعظه عام به مردم در هر روز جمعه بیان میکردند [تحف العقول: 249 ـ 251]:
«أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» موعظه با تقوا شروع میشود: «ای مردم تقوای الهی داشته باشیم و خدا را مراعات کنید و بدانید که به سوی او باز میگردید» و ادامه میدهند: «وَیْحَکَ یَا ابْنَ آدَمَ الْغَافِلَ وَ لَیْسَ مَغْفُولًا عَنْهُ إِنَّ أَجَلَکَ أَسْرَعُ شَیْءٍ إِلَیْکَ قَدْ أَقْبَلَ نَحْوَکَ حَثِیثاً» «ای وای بر تو فرزند آدم که غافل هستی و در حالی که از تو غفلت نمیشود. و مرگ پرسرعتترین واقعه است که به سوی تو میآید.» به مردم اندرز میدهند که شما ابد در پیش داریم و زندگی شما با مرگ تمام نمیشود.
«أَلَا وَ إِنَّ أَوَّلَ مَا یَسْأَلَانِکَ عَنْ رَبِّکَ الَّذِی کُنْتَ تَعْبُدُهُ» «نخستین مسألهای که از شما پرسیده میشود از پروردگار توست که او را میپرسی» نتیجۀ تقوا را بیان میفرمایند که تقوا داشته باشد که همین که وارد قبر شدیم، اولین سوالی که از تو میپرسند، رابطۀ تو با خدای اوست که بندۀ او هستی. «وَ عَنْ نَبِیِّکَ الَّذِی أُرْسِلَ إِلَیْکَ» «و از پیامبر توست که به سوی تو فرستاده شده است» با پیامبر خدا و دستورات او چه کردی؟ «وَ عَنْ دِینِکَ الَّذِی کُنْتَ تَدِینُ بِهِ» و از دین تو سوال میشود که باید به آن متدین باشی» و چهبسیار از ما که از دین خدا فاصله گرفتهایم. «وَ عَنْ کِتَابِکَ الَّذِی کُنْتَ تَتْلُوهُ» «و از کتاب تو ـ قران پرسیده میشود ـ که میخواندی و به عنوان نقشۀ راه در اختیار تو بود و باید به آن عمل میکردی. «وَ عَنْ إِمَامِکَ الَّذِی کُنْتَ تَتَوَلَّاهُ» «و از امامی که از او پیروی میکردی» سوال از امامت که با محور همۀ فعالیتهای تو انسان باشد و هرچه با آن فاصله بگیری باختهای «وَ عَنْ عُمُرِکَ فِیمَا أَفْنَیْتَ» «و از عمر تو که در چه کاری تمام کردی» آن را باختی و زیانکار شدید و از آن بهبهترین نحو استفاده کردی و سود بردی و شدی شهید سلیمانی.
در انتهای بحث میفرمایند: «فَاتَّقُوا اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ یُحِبَّ زَهْرَهَ الدُّنْیَا لِأَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِهِ وَ لَمْ یُرَغِّبْهُمْ فِیهَا» «بندگان خدا تقوای خدای تعالی پیشه بکنید! بدانید که خدای تعالی دلبستگی به شکوفایی و دلربایی دنیا را از هیچیک از اولیاء خود خوش ندارد.» «فَإِنَّمَا خَلَقَ الدُّنْیَا وَ خَلَقَ أَهْلَهَا لِیَبْلُوَهُمْ فِیهَا أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً لِآخِرَتِهِ » «خدا تعالی دنیا و مردم را آفرید، تا آنها را در بوتۀ آزمایش قرار دهد تا مشخص شود که کدامیک برای آخرت خود کرداری بهتر دارند.» دنیا برای ماندن نیست، چنانچه برای دو روز زندگی نیست، بلکه محل عمل و آزمایش است.
بعد میفرمایند: «وَ لَا تَرْکَنُوا إِلَى الدُّنْیَا فَإِنَّ اللَّهَ قَالَ لِمُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله و سلم وَ لا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ» «به دنیا دلبستگی و تکیه نکنید که خداوند به محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «به ستمپیشگان گرایش نیابید که آتش دوزخ به شما خواهد رسید.» تکیهکردن به دنیا، تکیهکردن به ستمکاران است، کسی که دنیا به آمریکا دارد.
«أَسْأَلُ اللَّهَ لَنَا وَ لَکُمُ الْعَوْنَ عَلَى تَزَوُّدِ التَّقْوَى وَ الزُّهْدِ فِی الدُّنْیَا جَعَلَنَا اللَّهُ وَ إِیَّاکُمْ مِنَ الزَّاهِدِینَ فِی عَاجِلِ هَذِهِ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا الرَّاغِبِینَ فِی آجِلِ ثَوَابِ الْآخِرَهِ فَإِنَّمَا نَحْنُ لَهُ وَ بِهِ» «از خدای برای ما و شما میخواهم که یاور ما و شما برای توشۀ تقوا و زهد و دلبرگرفتگان در دنیا باشد؛ خدای ما و شما را از زاهدین در نقد زندگی دنیا و مشتاقان به پاداش آخرت قرار بدهد و ما از آن هستیم و به آن زندهایم.
این موعظۀ امام علیه السلام که مردم را به حق و سبک زندگی اسلامی دعوت میکنند، زندگی که جز با پیوند ولایی و ارتباطات الهی ـ ولایی، هیچ سودی برای ما ندارند. و ما هستیم و ضرورت پیروی از ائمۀ اطهار علیه السلام و انس با کلام و دعاهای آن بزرگواران و پیروی صادقانه از راه و مسیر آن برزگواران.
سال نو و قرن نو
سال 1399 با همۀ سختیها و پیروزیها و تلخیها و خوشیهای آن گذشت و این عمر ماست که میگذرد و بزودی همۀ ما باید پاسخ دقایق آن را بدهیم. سال جدید فرا میرسد، سالی که با ماه شعبان شروع میشود و ولادت باسعادت امام زمان سلام الله و صلوات الله علیه در اول و آخر قرار دارد و از خدای تعالی میخواهیم به یُمن این مولود مبارک بر همۀ ملت ما مبارک باشد.
ما در این سال چند انتخاب مهم در پیش داریم، انتخاب ریاست جمهوری و دولتی که حداقل چهار سال بر مقدرات کشور حکومت میکند و باید خیلی دقت کنیم و انتخاب شوراهای شهر و روستا که ادارۀ شهرها و روستاها را بر عهده دارند و همۀ ما باید مشارکتی آگاهانه و عالمانه داشته باشیم و اسیر دعواهای حزبی و جناحی نشویم. ما باید تصمیم بگیریم. موعظه و دعای امام سجاد علیه السلام را که عرض کردم، مدنظر داشته باشیم، ما باید پاسخگوی اعمال و کردار و گفتار خودمان باشیم و همۀ ما مسئول هستیم، و باید بهترینها را برای مسئولیتها در نظام انتخاب کنیم، افراد انقلابی، پرکار، کارآمد، مومن، متقی، جوان و فکر و اندیشۀ جوان، متخصص، ضدآمریکایی و کسانی که دلشان برای خدمت به مردم در راه خدا بتپد.
احیاء برجام: اشتباه در مصداق یا…
اما یک مطلبی که خوب است به آن اشاره کنم، بحث احیاء گامبهگام برجام است. امریکا بدعهدی کرد و از برجام خارج شد و اروپا هم فقط حرف زد و بازی کرد. و عملاً برجام به کما رفت. الان هم میگویند: گذشتهها گذشته است و الان فصل جدیدی شروع شده است و شما هم بیایید مجدد باهم مذاکره کنیم و شما هم فعالیتهای هستهای خود را متوقف کنید و تا برویم سراغ فعالیتهای موشکی و دفاعی و علمی و سیاستهای منطقهای شما. این یعنی سیاست مکر آمریکا و اروپا که باز شروع شده است که گروهی هم در ایران به از سر وابستگی یا ناآگاهی یا عشق و علاقه به غرب به دنبال آن روان هستند و میخواهند با تنفس مصنوعی برجام را احیاء کنند.
اما اهل بصیرت و سیاست میدانند که عاقلانهترین کار بلکه تنها راه درست پیشروی ما پافشاری بر بازگشت یکبارۀ امریکا و اروپا به برجام و تأکید به برداشتهشدن همۀ تحریمها به صورت یکجاست. و طرح بازگشت مرحلهبهمرحلۀ فریبی بیش نیست. حالا چرا برخی در ایران به دنبال آن هستند. احتمالاً به دنبال تأثیرگذاری بر انتخابات 1400 و بهرهبرداری تبلیغاتی از آن به جهت منافع حزبی و باندی خودشان هستند.
ما حق نداریم که به دام آمریکاییها بیافتیم و به مذاکرهای که آنها بر آن پافشاری میکنند، بازگردیم، اجرای طرح گامبهگام که متأسفانه دولت هم گاهی بر آن پافشاری میکند، به معنای عقبنشیتی از مواضع اصولی ایران است که رهبر حکیم ما آن را ترسیم کردهاند و نباید بگذاریم چنین اتفاقی بیافتد. و البته بدانیم که مواضع انفعالی که از ایران به سوی آمریکا پالس میشود، یقیناً موجب بازگشت حتی گامبهگام آمریکا به برجام نخواهد شد، بلکه ضعف شما را به حساب ضعف مردم و نظام میگذارند و فشارها بیشتر میشود و امتیازات بیشتری از شما خواهند گرفت. بنابراین دنیا و آخرت خود را به وعدههای دورغین آمریکا نفروشید و مردم ایران را بیش از پیش دچار ضعف و سختی نکنید.
راستش شما نشان دادهاید که اصلاً زبان دیپلماسی را بلد نیستید و همچنین بلد نیستید که تحریمها را رفع کنید، بلکه با چهرۀ انفعالی و غربگرایانهای که از خود نشان دادهاید، روزبهروز به عزت این ملت بیشتر ضربه میزنید و تقوا داشته باشید و به خطاهای گذشتۀ خود باز نگردید.[ii]
«قربانیان تحریم» آسیبشناسی فسادهای مالی در یک دهۀ اخیر
روز چهارشنبه 27 اسفند 1399 روابط عمومی سازمان قضائی نیروهای مسلح، از تایید احکام «گروه اقتصادی یاس» توسط دیوان عالی کشور خبرداد و افزود:
«محمود سیف به 30 سال و عیسی شریفی به ۲۰ سال حبس تعزیری و هردو به جزای نقدی و استرداد وجوه تحصیلی محکوم شدهاند. همچنین تاکنون مبلغ ۵ هزار و ۸۵۳ میلیارد و ۵۳۰ میلیون و ۶۳۶ هزار و ۷۰۶ ریال بدهی متهمان در قالب املاک و مستغلات بر اساس ارزش زمان وقوع جرم (سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵) به بیت المال مسترد شده است.»
نفرات فوق هر دو از سرداران سپاه بودهاند و عیسی شریفی در دوره شهرداری آقای قالیباف، معاون و قائم مقام وی بوده است. بنده به اینگونه افراد لقب «قربانیان تحریم» میدهم. معنای این اصطلاح چیست؟
واقعیتی در کشور ما وجود دارد که از سالهای دور بهویژه در دوران تشدید تخاصمات ایران و امریکا و تنگترشدن حلقه تحریمها واژهای به ادبیات کشورمان افزوده شد که کمتر شناخته شده است: «قربانیان تحریم»! تازه سال 1398 متوجه این واژه شدم در حالی که مدتها از تولد آن میگذشت.
اما به زمان وقوع جرم دقت کنید، (1392-1395) سه سال آن (یعنی سالهای 92 تا94) سالهای تحریم ایران و همزمان مذاکرات هستهای است و سال آخر (95) دورۀ محدود گشایشهای برجامی است. همچنین سالهایی است که ما درگیر مقاومت در منطقه بودهایم و نیاز بود به مقاومت کمک مالی بکنیم که از راههای معمول ممکن نبود و از اینجهت سالهای بسیار مهمی بودند.
حجتالاسلام حسن درویشیان رئیس سازمان بازرسی کل کشور در آذر ماه سال 1398 در دیدار با احمد توکلی و اعضای سازمان «دیدهبان شفافیت و عدالت» از بازداشت مدیری خبر داد که به بهانه دورزدن تحریمها، مرتکب فساد میلیون دلاری شده است. وی مشخصات بیشتری از این متهم اعلام نکرد و فقط افزود:
«راهکارهای دورزدن تحریمها تعریف شده است و نباید این موضوع یعنی دورزدن تحریمها مجوز و بهانهای برای فساد باشد و در همین راستا اخیراً پروندهای داشتیم که فردی در یک دستگاهی به بهانۀ دورزدن تحریمها مرتکب فساد دهها میلیون دلاری شد و با بخشی از این پولها برای خود و همسرش، ویلا و خودرو خریده است».
از اظهارات رئیس سازمان بازرسی نتیجه میگیریم که:
«افرادی در دستگاه های حکومتی (اعم از سه قوه و نیروهای مسلح و نهادهای دیگر) وجود دارند که به بهانه دورزدن تحریمها از راهکارهای تعریف شدهای استفاده میکنند؛ برای مثال باید ارز حاصل از فروش کالای ایرانی را از خارج به داخل وارد کنند یا ارز موجود را برای خرید کالا باید از کشور بیرون ببرند یا به مقاومت کمک مالی کنند…»
عملکرد این افراد در چارچوب همان راهکارهایی که حجتالاسلام حسن درویشیان از آن نام برده است، کاملاً سری تلقی میشود زیرا آدرس و مسیر و عوامل نباید لو برود. ماهیت عملیات سری همواره به گونهای است که اگر با موفقیت همراه باشد به معجزه شبیه است و اگر شکست بخورد، افتضاح میشود. مثل عملیات نجات گروگانها توسط امریکا در صحرای طبس که به افتضاح تاریخی برای آمریکا تبدیل شد.
دربارۀ دورزدن تحریمها در یک دهۀ اخیر، باید گفت همۀ مواردی که افراد داوطلب یا مأمور؛ موفق به انجام این عملیات شدهاند هرگز خبری از آنها منتشر نشده است، زیرا آدرس و مسیر و عوامل لو میرود و در مواردی که اقدام افراد برای دورزدن تحریم با شکست مواجه شده و پول از دست رفته است، بایک افتضاح مواجه شدهایم و یک نفر قربانی لازم است تا پاسخگو باشد.
آیا عیسی شریفی یا محمود سیف جزو این دسته از «قربانیان تحریم» هستند یا نه؟ نمیدانم! اگر آنها بودند، نقش دیگرانی که در افوا برده میشود، چیست؟ برای مثال آقای قالیباف که رئیس شریفی است.
اما خیلی واضح است که چنین قربانیانی باید فداکارانی باشند که وقت افتضاح، لب نگشایند و اسرار را افشا نکنند و مسئولیت را شخصاً برعهده بگیرند و این بسیار سخت است، زیرا سکوتی است که همراه با آبروریزی برای آنان است.
باز هم خیلی واضح است که در بین «قربانیان تحریم» افرادی هم پیدا میشوند که قربانی نفس و طمع خویش میشوند و بخشی یا همۀ ارز یا منافع موضوع دورزدن تحریم را به نفع شخصی خود و خویشان، مصادره و مصرف میکنند. و این بخش، مشکل اصلی ماست که تبدیل به فساد گسترده میشود.
بدینترتیب به نظر من «قربانیان تحریم» سه دستهاند:
- ملت ایران که در اثر تحریمها انواع فشار ازجمله گرانی و کمبود کالا و محرومیتها را تجربه کردند.
- فدائیان راه دورزدن تحریم در ایران و خارج کشور که عملیات سری آنها با شکست مواجه شده و باید به عنوان نفر قربانی مسئولیت را بپذیرند و لب به افشاگری نگشایند و تاوان هنگفتش را پس بدهند.
- غرقشدگان فساد، که اول به نیت دورزدن تحریمها و سپس وسوسه پولهای هنگفت در باتلاق افتادند و بیتالمال را بالا کشیدهاند که تأکید میکنم، مشکل اصلی ما اینها هستند. نمیدانم محمود سیف و عیسی شریفی جز گروه دوم یا سوم هستند، اما میدانم که در کارهای کلان مالی که ماهیت آنها محرمانه است، تقوا حرف اول را میزند و هرکسی نباید وارد این عرصه شود و اگر به بنده پیشنهاد بدهند، در اینکه به آتش افکنده شوم برایم محبوبتر از انجام چنین کاری است.
اما مسئولان باید فکری بکنند که قربانیان تحریم ما کمتر شود، البته نه از نوع تفکرات روحانی و امثال وی. بلکه با اندیشۀ انقلابی.
[i] «مَا زَالَ الزُّبَیْرُ رَجُلًا مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ حَتَّى نَشَأَ ابْنُهُ الْمَشْئُومُ عَبْدُ اللَّه» [نهج البلاغۀ؛ حکمت: 453؛ ص: 555]
[ii] پایگاه اطلاعرسانی دولت سخنان روحانی رئیسجمهور در جلسۀ پایانی سال 1399 به تاریج چهارشنبه 27 اسفند 1399 را منتشر کرد که در بخشی از آن آمده است:
«یک نکته مهم دیگر این است که امروز شرایط برای شکستهشدن تحریم از هر زمان دیگر آمادهتر است. آمریکاییها به صراحت این را نه یکبار که بارها اعلام کردند که مسیر و راه دولت قبلی غلط بوده و فشار حداکثری منجر به شکست شده و این را بارها تکرار کردند و گفتند و باز هم بیان کردند که میخواهیم به مسیر تعهد و برجام برگردیم.
البته روشن است که این گفتن برای ما کافی نیست، ما منتظر عمل هستیم. اما بر این نکته تأکید کنم، تأخیر در برداشتن تحریم خیانت است. هر جناح، فرد و گروهی اگر پایان تحریم را به هر دلیلی یک ساعت به تأخیر بیندازد، این خیانت است. البته امروز دلیل این موضوع فقط انتخابات ۱۴۰۰ است. به هر دلیل کسی بخواهد پایان تحریم را به تأخیر بیندازند، خیانت بزرگ به تاریخ ملت ایران است و این ننگ ابدی برای آن جناح و فرد باقی خواهد ماند. مردم ما کاملاً متوجهاند و میدانند این یعنی چه؟ تحریم یعنی تضییع حقوق مردم و ما جلوی تضییع حقوق مردم را باید بگیریم. مردم باید به همه تسهیلات تجاری و مالی و بانکی خودشان دست پیدا بکنند.
امیدوارم یک اقلیتی که دنبال سنگاندازی در این راه هستند، انشاء الله توبه کنند و در این ایام ماه شعبان از این رویه دست بردارند. شب عید است، عیدی که به مردم میدهند این است که دست از تخریب بردارند و اگر برندارند، دولت، هم بلد است و هم قادر است به خوبی این تحریم را پایان دهد. این نکته مهمی که بر آن تأکید دارم.»
https://dolat.ir/detail/360581
این سخنان که پالس ضعف و مذاکره به آمریکاییهاست، کاملاً خلاف سیاستهای کلی نظام است که رهبری حکیم ابلاغ کردهاند، و ظاهری زیبا دارد، اما باطن آن خطرناک و موجب ازبین رفتن فرصت برای ملت ایران است.