خطبۀ نخست
بسم الله الرحمن الرحیم
حق تقوای الهی
چهارشنبۀ پیش‌رو مصادف است با شهادت جانسوز امام صادق سلام الله علیه که روز حزن و غم شیعه است. به این مناسبت روایتی از آن امام همام می‌خوانم. قرآن کریم می‌فرماید:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُون» [آل‌عمران: 102]
خطاب به من و شماست، ای اهل ایمان، تفوای الهی داشته باشید، منظور از «تقوای الهی» یعنی اینکه ملاحظۀ خدا را بکنید و مراقب باشید که با خدا مخالفت نکنید و طبق رضایت و خواستۀ خدای سبحان رفتار کنید، گفتار شما، کردار شما، سکون و سکونت و حرکت شما فقط برای رضای خدا باشد. خلاصه اینکه فقط از خدا اطاعت کنید و مراقب باشید که گناه نکنید و در همۀ حالات برای او خاضع باشید. اما آیۀ شریفه، تقوا را با «حق تقوای الهی» مقید کرده است، معنای حق تقوای خدا چیست؟
روایت امام صادق علیه السلام دربارۀ قیود حق تقوای الهی
ابوبصیر می‌گوید: از امام صادق سلام الله علیه این مطلب را پرسیده‌ام:
«عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ» فَقَالَ: یُطَاعُ فَلَا یُعْصَى وَ یُذْکَرُ فَلَا یُنْسَى وَ یُشْکَرُ فَلَا یُکْفَر» [الزهد: 17]
حضرت سه قید برای «حق تقوای الهی» بیان فرمودند:
(1) «یُطَاعُ فَلَا یُعْصَى»؛ خدا را فرمان‌برداری کند و او را معصیت نکند. پس نخستین شرط حق تقوا آن است که همۀ دستورات خدا را اطاعت و امتثال کند و از هرگونه آن‌چه نهی فرموده است، اجتناب و دوری کند. بنابراین معنای کلام امام علیه السلام آن است که عبادت و بندگی بدون هرگونه معصیتی پایۀ اول حق تقوای الهی است.
(2) «وَ یُذْکَرُ فَلَا یُنْسَى»؛ خدا را همواره به یاد داشته باشد و هرگز فراموش نکند. قلبش از یاد خدا چنان پر شود که هیچ‌گاه خدا را فراموش نکند. دومین قید آن است که هرگز تقوای خود را با شرک خفی باطل و فاسد نکند و در قلبش جز خدا را راه ندهد. این یعنی بندگی و عبودیت خالص که از هرگونه غفلت و فراموشی و هواهای نفسانی و انانیت و توجه به طاغوت خارج باشد. و معنای آن بندگی خدا بدون هرگونه غفلت و فراموشی است.
(3) «وَ یُشْکَرُ فَلَا یُکْفَر»؛ شکرگزار خدا باشد و او را کفران نکند. سومین قید آن است که نعمت‌های الهی را شکرگزار باشد، و هرگز کفران نعمت نکند. بنابراین در بلاها و سختی‌ها بردبار و صبور باشد. و معنای دقیق آن شکر بدون کفران است.
به این دلیل است که آیۀ شریفه بلافاصله می‌فرماید: «وَ لا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ» «زینهار نمیرید مگر اینکه مسلمان باشید» که مثل آن است که می‌فرماید «حق تقوای خدا» و آن سه قید و شرط را تا مرگ‌تان حفظ کنید
این همان است که به ما دستور داده است که همیشه در حال تهذیب نفس باشید و هرگز آن را رها نکنید. و باطن و قلب خود را همواره محافظت و مراقبت کنید که همواره مطیع و ذاکر و شاکر است و در عمل دچار معصیت و گناه و فراموشی و غفلت و کفران نشوید.
تقوای فردی و تقوای جمعی
حالا ما یک «تقوای فردی» داریم،که همۀ ما باید از خودمان مراقبت کنیم:
«قُوا اَنفُسَکُم وَ اَهلیکُم ناراً وَقودُهَا النّاسُ وَ الحِجارَه» [تحریم: 6]
«خودتان و خانوادۀ خودتان را از آتش نگهداریم، آتشی که سوخت آن انسان‌ها و سنگ‌ها هستند.»
این تقوای فردی است که هرکس باید مراقب درون خود باشد تا خودش را گرفتار عذاب الهی نکند. هرکس با مراقب باشد که گناه نکند و فقط در راه اطاعت خدا گام بردارد. باید همواره یاد خدا باشد و هرکس دچار غفلت نشود و خدا را فراموش نکند و باید همواره شکرگزار نعمت‌های خدا باشد و کفران نعمت نکند.
و یک تقوای جمعی داریم که این مربوط به اجتماع مسلمانان است که در مسیر تحقق اهداف اسلامی بر روی زمین باید تقوا داشته باشد. آرمانهای اسلامی را تحقق ببخشد، در راه تحقق دین خدا بر روی زمین و جامعه، تحقق دولت و جامعۀ اسلامی و برپایی تمدن اسلامی، در راه عدالت اجتماعی، حمایت از مستضعفان، حمایت از مظلومان، مبارزه با ظالمان و مستکبران و مفسدان و جهاد فی سبیل الله تلاش کند.
این‌جاست که تقوای الهی و حق تقوای الهی خودش را نشان می‌دهد که تنها با محاسبۀ عقلانی کار پیش نمی‌رود. بلکه در راه «أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ» [نحل: 36] بندگی خدا و دوری از طاغوت، باید جهاد کرد و همۀ ما هم مسئول هستیم، و راهش آن است که از لغزش‌گاه‌هایی که دشمن در سر راه ما باز می‌کند، حواس‌مان را جمع کنیم که سقوط نکنیم و هرگز از اطاعت خدا سرباز نزنیم و دچار گناه‌های اجتماعی، چون ویژه‌خواری، رشوه، اختلاس، سوءاستفاده از مقام و موقعیت خود و امثال آن نشویم.
وای به کسانی که گناهان خود را توجیه می‌کنند، این نباشد که بگوید:
«دوستانی دارم که اگر بخواهم کل لواسان را به نامم می‌زنند!»
بی‌حیایی هم حدی دارد؟ چقدر بی‌تقوایی و بی‌حیایی! حوس‌مان را جمع کنیم و از خودمان مراقبت کنیم که به این‌جا نرسیم که در پیشگاه خدا چنین بی‌حیا شویم.
اعاذنا الله من شرور انفسنا و سیئات اعمالنا
خطبۀ دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
تعالیم امام صادق علیه السلام و ضرورت اشاعۀ آن
عرض تسلیت دارم شهادت امام صادق سلام الله علیه را به پیشگاه مقدس امام زمان سلام الله علیه. ما باید از ائمۀ خود الگو بگیرید و درس بیاموزیم. یکی از درس‌هایی که از امام صادق سلام الله علیه می‌آموزیم، آن است که باید معارف اسلامی را منتشر کنیم. اول یاد بگریم، درست هم یاد بگیریم و آن‌گاه آن را منتشر کنیم.
این امام ناطق به حق که جداً حق برزگی بر شیعه و جهان اسلام دارند، دل‌های مشتاقان و تشنه‌لبان به معارف الهی را سیراب کردند و دانش اصیل اسلامی را منتشر کردند و این درسی به ماست که باید هرکاری که می‌کنیم، برپایۀ معارف اسلامی باشد، و حتماً باید در صدد کسب معارف اسلامی باشیم. شیعۀ بی‌معرفت، شیعۀ کاملی نیست و هرکاری هم بکند، از اهداف اسلام دورتر می‌شود.
الان هم ما و نظام اسلامی و کارگزاران آن و رسانه‌ها و فعالان فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و هم دنیای اسلامی و هم بشریت نیازمند معارف اسلامی و دانش و تعالیم امام صادق سلام الله علیه است. بیشتر از همه خود ما هستیم که در عمل‌مان نیازمند تعالیم زندگی‌ساز قران و ائمۀ اطهار علیهم السلام هستیم. بنابراین خیلی باید کار بکنیم.
ویروس منحوس کرونا
وبروس منحوس کرونا ـ متأسفانه بیش از سه ماه، ما را از نماز جمعه محروم کرد. این ویروس منحوس چقدر به ما خسارت وارد کرد؟ اگرچه جوهرۀ خدمتگزاران سلامت را نشان داد که برخی از آنان تا پای جان هم ایستادند تا ملت کم‌تر ضربه بخورد. الحق مردم هم همکاری کردند و الان بحمدلله است، شدت این ویروس کم شد. اما هنوز هم باید رعایت بکنیم، از مسافرت‌های غیرضروری اجتناب کنیم و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را بکنیم و موارد بهداشتی را هم رعایت بکنیم تا خدای تعالی شر این ویروس را از جامعه ما برکَند.
اما چند مطلب است که باید نسبت به آن تذکر داد.
افول امریکا
اول اینکه امریکا رو به افول است. روزی که رهبری حکیم ما فرمود:
«نفس‌های آخرِ دشمنیِ دشمن نسبت به جمهوری اسلامی است» [26/1/98 و 4/2/98]
خیلی از ما معنای این سخن را نمی‌فهمیدیم. اما الان درگیری و مشکلات امریکا بحدی رسیده است که رئیس‌جمهور سابق آمریکا اعتراف کرد که «ابعاد اعتراضات اخیر امریکا در طول عمرش بی‌نظیر بوده است» و «تحولات و اعتراضات اخیر امریکا را عمیق‌ترین رویدادی» توصیف کرد که در زندگی خود دیده است. و دولت دیوانۀ امریکا هم چین و روسیه و ایران را در اعتراضات اخیر مقصر دانست! از سوی دیگر ترامپ اخیراً رسماً اعتراف کرده است که شهر سیاتل به تصرف درآمده است و این نشانۀ افول امریکا از درون ااست. هم‌چنین طبق اعلام دفتر ملی پژوهش اقتصادی امریکا که نهادی معتبر دربارۀ بحران‌های مالی و اقتصادی است، گزارش داد که امریکا رسماً وارد دورۀ رکود اقتصادی شده است. کرونا در امریکا مزید بر علت شده و ناتوانی دولت امریکا در کنترل آن را به رخ جهانیان کشیده است.
از سوی دیگر حضور مقتدرانۀ نفت‌کش‌های ایرانی در ونزوئلا علی‌رغم تهدیدهای امریکا و اینکه آمریکا هیچ غلطی نتوانست بکند به‌گونه‌ای که به‌گفتۀ کارشناسان برجستۀ نظامی امریکا موجب ناامیدی جهان از امریکا شده است.
همۀ این‌ها را کنار هم می‌گذاریم، روشن می‌شود که این سخن ترامپ که تصور می‌کرد، با شهادت شهید سلیمانی که مدعی بود، «جهان بودن سردار سلیمانی دنیای امن‌تری است» الان اولاً امریکا کاملاً بهم ریخته و بشدت ناامن شده است. ثانیاً امریکا از گذشته ناتوان‌تر شده است. این بخشی از انتقام سختی است که خدای تعالی از امریکا گرفت. باید خدا را به خاطر این نعمت بزرگ شکرگزار باشیم.
نگاهی به داخل کشور؛ مجلس شورای اسلامی
اما آیا کار تمام است؟ نخیر. اجازۀ بدهید کلامی از امام حکیم خود که در تاریخ 12 تیر 98 ایراد فرمودند، خدمت شما عرض کنم:
«در داخل کشور نیز هرجا و در مورد هر مسأله‌ای، به مبانی و حدود اسلامی بیشتر پایبند بوده‌ایم، یاری خداوند بیشتر شامل حال ما شده است و هرجا از این مفاهیم غفلت کرده‌ایم، چوب غفلت خود را خورده‌ایم»
همین سخن را امسال در چهاردهم خرداد دربارۀ ضرورت تحول در عدالت بیان فرمودند که باید برپایۀ «احکام و مقررات اسلامی و آیات کریمۀ قرآن و کلمات اهل بیت علیهم السلام» باشد.
ما باید در داخل برپایۀ اسلام و احکام اسلامی حرکت کنیم تا خدا ما را یاری کند. مشکل اصلی بسیار از ماها آن است که یادمان رفته است که برای چه انقلاب کردیم و متأسفانه برخی به دنبال پرکردن جیب خود هستند تا خدمت به مردم و خدمت به اسلام. باید با فکر، اندیشه، شناخت برپایۀ اسلام حرکت کنیم و با هوچی‌گری و عمل‌گرایی محض، رجماً بالغیب، و مغزهای خاموش کار به جایی نخواهد رسید.
به‌ویژه قوای سه‌گانه باید مبانی حرکت خود را اسلام و اندیشۀ ناب اسلامی و مقررات و احکام اسلامی قرار دهند، بلکه مدیریت و نظام کارگزاری ما نیاز به یک تحول جدی و اساسی دارد و نباید نسبت به آن تسامح کرد.
قوۀ قضائیه اصلاح را شروع کرد، نتایج آن را هم می‌بینیم. مجلس هم بخواست خدا تغییر اساسی کرد و امیدواریم که بتواند منشأ تحول در پایه‌گذاری قوانین و مقررات بر پایۀ اسلام و احکام اسلامی و عدالت اسلامی باشد.
بدانیم، همۀ مشکلات ما از بی‌عدالتی است؛ فساد، تبعیض، فقر معلول بی‌عدالتی است. باید عدالت اسلامی را بشناسیم و در قوانین خود تجلی بدهیم بنابراین معیار سنجش مجلس جدید آن است که چگونه می‌تواند ریل‌گذاری کشور را به سمت عدالت ببرد که به تعبیر امام عزیز ما نمرۀ مطلوبی در باب عدالت نگرفتیم.
حل مشکلات اقتصادی و معیشتی و تولید، ارزش پول ملی، و پیاده‌سازی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی منوط به آن است. منتظر می‌مانیم و بر مجلس نظارت می‌کنیم تا ببینیم چقدر از توان و قدرت خود برای پیاده‌سازی احکام اسلامی، تحقق عدالت، شفافیت در آراء و قوانین، اصلاح قوانین ناکارآمد، و تبعیض‌زا و ضدعدالت و بهبود وضعیت نابسامان اقتصادی استفاده می‌کند.
نگاه‌های افراطی و تفریطی که برخی ناامید هستند و برخی از خوشحالی در پوست خود نمی‌گنجند، هم دور هستیم و با واقع‌بینی و با تکیه بر اهداف و آرمانهای انقلاب و نظام اسلامی، مجلس و نمایندگان را رصد می‌کنیم.
اهمیت محاکمۀ طبری
اما مطلب دیگر اینکه بنظر درباب عدالت از اهمیت بسیاری برخوردار است، محاکمه اکبری طبری و تیمی است که بلا را در کلاک لواسان به وجود آوردند و چنان در مفسدۀ خود جرئت داشتند که هشدار صریح رهبری معظم انقلاب را هم زیرپا گذاشتند و از اعتبار قوۀ قضائیه برای آن استفاده کردند. کلاک نماد بی‌عدالتی است، اما بزرگ‌ترین خیانتی که شد، آن نبود که 52 ویلا در آن منطقه ساخته می‌شد، و رشوه و ارتشاء گرفته می‌شد، بلکه بزرگ‌ترین خیانت، ناامیدی از عدالت و از اهداف انقلاب اسلامی بود و بنظر بنده این جرم بیشتر از رشوه‌های ده میلیاردی و بالاتری است که ردوبدل شد.
باید دادگاه به این جرم رسیدگی دقیق‌تری بدهد. هم‌چنان‌که دربارۀ باستی چنین است. وقتی چنین ببیند، جاده‌خواری هم می‌کنند و جلوی راه مردم را هم می‌بندند. و این توهین به نظام جمهوری اسلامی و مردم است که نباید نسبت به آن ساکت بود.
حالا بماند که ردیف اول با کمال پررویی و بی‌حیایی می‌گوید که اگر کل لواسان را هم بخواهم به من می‌داد. هم تو و هم آن رفیقت بی‌جا کرده‌اید. مردم لواسان تو را شهر خودشان راه نمی‌دهند و دیدی که پرچم عدالت را بلند کردند و هم تو و هم رفقایت را نه تنها از لواسان بیرون کردند، بلکه به میز محاکمه کشانند و برخی در چنگال عدالت هستید و برخی فرار کرده‌اید.
خلاصه این محاکمه اهمیت دارد، زیرا صیانت از عدالت و قانون برپایۀ احکام و مقررات اسلامی است و این تحول بزرگی است، اگر تداوم داشته باشد.
لزوم تداوم مبارزه با فساد در لواسان
ان شاء الله بزودی عوامل فساد اخیر در شهرداری و شورای شهر لواسان هم محاکمۀ علنی می‌شوند تا پرده‌ای دیگر از عدالت نشان داده شود. البته ما منتظر شناسایی مفسدان دیگر در حوزه‌های زمین‌خواری، تپه‌خواری، تجاوز به روستاها و محیط زیست و منابع طبیعی، ساخت‌وسازهای ویلاهای خلاف قانون و البته مقابلۀ جدی با تبعیضی که برخی ادرات دولتی آشکارا و در روز روشن انجام می‌دهند و با مردم عادی و بومی بسرعت برخورد می‌کنند و نسبت به ویلاهای آن‌چنانی از مابهتران سکوت می‌کنند، بلکه با مهربانی رفتار می‌کنند، هم هستیم.
معرفی شهردار جدید لواسان
حرف‌هایی هم با شهردار تازه منصوب‌شدۀ لواسان دارم. فعلاً از گله نسبت به رفتار نامناسب برخی از معاونت‌های استانداری تهران و مدیران آن صرف‌نظر می‌کنم و امیدوارم مراکز نظارتی و بارزسی وظیفۀ خودشان را درست عمل کنند و ما مجبور به برخورد نشویم.
اما شهردار جدید لواسان هم باید بداند که کار سختی بر دوش دارد و باید با پاک‌دستی، امانت‌داری، استفاده از مدیران و کارشناسان مجرب و سالم، و با حضوری فعال وظایف قانونی خود را انجام بدهد، امیدی که از مردم از شهرداری لواسان خدشه وارد شده است، به مردم بازگرداند.
هرگونه سهل‌انگاری، ارتباط با افراد ناسالم، باج‌دهی به خواص پرتوقع موجب سلب اعتماد مردم است که ان شاء الله در جلسۀ حضوری بیشتر با ایشان صحبت می‌کنیم.