شرح کوتاه دعای هفتم صحیفۀ سجادیۀ
توضیح:
بخواست خدای متعال دعای هفتم صحیفۀ سجادیه را بیان‌گر عرفان ناب است و در رویدادهای مهم و سخت خواننده می‌شود و امام خامنه‌ای «حفظه الله تعالی» توصیه کردند، مومنان آن را بخوانند، ترجمه و شرح کوتاه داده می‌شود تا برادران و خواهران مومن بیشتر از مفاهیم والای آن بهره ببرند.
اینک بخش چهارم ارائه می‌شود که تحلیل قرآنی با استناد به داستان ابراهیم و موسی علیهما السلام است از این‌که همۀ اسباب دست خداست و او سبب‌ساز و سبب‌سوز است و اگر مومنان خود را به خدا پیوند بزنند، سبب‌سازی و سبب‌سوزی خدای متعال را می‌بییند.
تحلیل قرآنی
طبیعت آتش سوزاندن است و اگر انسان در آتش افکنده شود، بدنش می‌سوزد. اما همین آتش به فرمان الهی برای ابراهیم سرد و سلامت شد: «قُلْنا یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهِیم» [انبیاء: 69] دلیل آن چه بود؟ ابراهیم علیه السلام از اسباب حتی جبرئیل امین دل برید و فقط دل به خدای سبب‌ساز و سبب‌سوز داد.
یا طییعت آب در دریا و رودخانه جریان است و جمعیت زیاد نمی‌توانند بدون تلفات از آن رد شوند، اما همین آب برای بنی‌اسرائیل چون دو کوه استوار شد تا آنان بدون هیچ آسیبی از آن رد شوند: «فَأَوْحَیْنا إِلى مُوسى أَنِ اضْرِبْ بِعَصاکَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ فَکانَ کُلُّ فِرْقٍ کَالطَّوْدِ الْعَظِیم» [شعراء: 63] «پس به موسى وحى کردیم عصاى خویش را به دریا بزن، پس آب شکافته شد، و هر پارهیى چون کوه بزرگ نمودار شد.» و این‌گونه بنی‌اسرائیل به همراه موسی سلام الله علیه نجات یافت، اما همین آب فرعون و فرعونیان را غرق کرد.
دلیل آن چیست؟ آن‌زمان که بنی‌اسرائیل که پیش‌روی خود دریا و پشت سر خود لشکر خون‌خوار فرعون را دیدند، گفتند: اسباب برای نابودی ما فراهم است: «فَلَمَّا تَراءَا الْجَمْعانِ قالَ أَصْحابُ مُوسى إِنَّا لَمُدْرَکُونَ» [شعراء: 61] «چون یاران موسی دو جمعیت را دیدند، گفتند: قطعاً ما گرفتار می‌شویم!» و اگر موسی و ایمان الهی و خالصانۀ وی نبود، گرفتار می‌شدند، اما موسی را به اسباب ظاهری چکار؟ او دل به خدا بسته بود: «قالَ کَلَّا إِنَّ مَعِی رَبِّی سَیَهْدِینِ» [شعراء: 62] «گفت: نه چنین است! بی‌گمان پروردگارم با من است، بزودى مرا راه نماید.» و راه را خدا باز کرد.
این حقیقت زیست بشری است که مومنان با دعا و تضرع به خدای تعالی به خدا پناهنده شوند، هیچ بن‌بستی برای خدا نیست و همۀ راه‌ها باز می‌شود. این روح نگاه توحیدی است که «وَ اللَّهُ غالِبٌ عَلى أَمْرِهِ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُون» [یوسف: 21] «و خدا بر کار خود چیره است، اما بیشتر مردم نمی‌دانند» خدا اسیر اسباب نیست، بلکه اسباب دست خداست و به ارادۀ الهی جریان دارند.
هر رویدادی که ما را تهدید می‌کند، چه رویدادی سترگی چون غرق‌شدن کل امت در دریا یا گرفتاری و اسارت آنان در دست دشمنان خدا، یا بلاهای منحوس و عمومی چون کرونا، مومنان را به سمت خدا می‌کشاند که فقط به او توکل کنند و کار خود را به او بسپارند. اگر ما مومن باشیم و تقوا در دل ما خانه کرده باشد، راه باز است و گریزگاه است: «وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً» [طلاق: 2] و این حکم کلی است که هرگاه مرد و زن مومن تقوا را رعایت کنند و ملاحظۀ خدا را بکنند و از قلب خود مراقبت کنند و با خدا و دستورات او مخالفت نکنند، و راه برون‌رفت باز است.