شرح کوتاه دعای هفتم صحیفۀ سجادیۀ
توضیح:
بخواست خدای متعال دعای هفتم صحیفۀ سجادیه را بیانگر عرفان ناب است و در رویدادهای مهم و سخت خواننده میشود و امام خامنهای «حفظه الله تعالی» توصیه کردند، مومنان آن را بخوانند، ترجمه و شرح کوتاه داده میشود تا برادران و خواهران مومن بیشتر از مفاهیم والای آن بهره ببرند.
بخش اول توضیح داده شد و اینک بخش دوم ترجمه و شرح دعا که بیان نگاه توحیدی به رویدادهای جهان است:
فراز نخست: نگاه توحیدی به رویدادهای جهان
یَا مَنْ تُحَلُ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ، وَ یَا مَنْ یَفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ، وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَى رَوْحِ الْفَرَجِ.
ترجمه
اى آنکه گِرههای نارواییها به دست او گشوده میشود و ای آنکه تیزی سختیها به تو فرونشانده شود؛ و اى آنکه گریزگاه به آسایش و رهایی از او خواست میشود.
شرح
«عُقَدُ الْمَکَارِه» به معنای گرههای ناگشودۀ ناپسند و ناگوار و رنجآور است، بنابراین معنای جملۀ اول «یَا مَنْ تُحَلُ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ» چنین است: ای آنکه گرههای ناپسند و نارواییها و گرههای رنجآور را باز میکنی؛ همۀ گرههای فروبسته و دشوار فقط به دست تو گشوده میشود و این کار که برای ما انسانها سخت و پرهزینه و زمانبر است، به دست تو آسان است.
«یَفْثَأُ» از «فَثَأ» به معنای شکستن و آرامشدن غضب است. همچنین برای از جوشافتادن دیگ از این واژه استفاده میشود. [لسان اللسان: 2/299] «حَدُّ الشَّدَائِدِ» به معنای «تیزی سختیها و دشواریها» است. ازاینرو معنای جملۀ «وَ یَا مَنْ یَفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ» چنین است: ای آنکه تیزی و تندی سختیها را میشکنی. فقط لطف و رحمت توست که امواج بلا را که ما را دربرگرفته است و بر ما خشم آورده است، میشکند و از خروش میاندازد
اما عبارت سوم: «وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَى رَوْحِ الْفَرَجِ» میفرماید: ای کسی که برونرفت از تنگناها به رهایی و آسایش را فقط باید تو خواست. زندگی ما همواره گرفتار تنگناهایی است که یا خودمان به دست خودمان ایجاد میکنیم، یا دیگران برای ما ایجاد میکنند و آسایش و آرامش ما را میگیرند، و تنها رهایی از اندوه و ناامنی و رسیدن به آسایش و امن را باید از تو خواست.
نگاه توحید ناب را در این سه عبارت کوتاه ملاحظه کنیم، وقتی با کار خود را به خدا پیوند میزنیم و گرفتارها و بلاها و سختیها را به او میسپارم که طبیعی زیست دنیویی است یا به دلیل عملکرد نادرست خودمان یا دیگران در زندگی ما ایجاد شده است، گره ناگشودهای نمیماند و هیچ راهی بسته نیست. امواج رویدادهای سخت که کشتی زندگی ما را درهم میشکند و چنان سخت میشود که آن را نابود میکند، و آسایش و آرام ما و جامعه را میگیرد و کارها را مختل میکند، تنها در سایۀ قدرت توست که برطرف میشود. کرونا را بشر ایجاد کرده است، یا جنگ بیولوژیکی قدرتهای شر است، یا به دلیل رفتار نامناسب غذایی که در میان مردم چین رواج دارد، گسترش پیدا کرده است یا از خفاش به انسان سرایت کرده است، هرچه است، تکنولوژی نوین آن را به همۀ جهان گسترش داده است و زندگی بشر مردم کرۀ خاکی را اسیر خود و ناامن کرده است، رهایی از این اوضاع بشری و آسایش در این جهان ناامن تنها را در دست قدرت الهی است، و فقط باید از خدای تعالی طلب کرد. حتی گشودن راههای پزشکی و کشف واکسن و ایمنسازی محیط زندگی نیز نیاز که توسط دانشمندان و متخصصان انجام میشود، باید بدانند و بدانیم که تنها در اختیار خداست و آنان از خدا بخواهند که این گره به دست آنان گشوده شود، به عبارت دیگر آنان واسطۀ فیض الهی و برطرفشدن مشکل باشند.