خطبۀ نخست
اخلاص
طبق روال هر هفته تذکر به تقوا را با روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خدمت شما عرض می‌کنم. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرمایند:
«بِالاِخلاصِ یتفاضَلُ مراتِبُ المؤمنین» [میزان الحکمۀ: 3/57]
«با اخلاص درجات مومنان از یک‌دیگر مشخص می‌شود و مراتب آنان مشخص می‌شود»
اخلاص را بخواهیم خیلی ساده برای شما توضیح بدهم، یعنی این‌که عمل ما فقط برای خدا باشد و نیت ما هم فقط کسب رضای خدای سبحان باشد. دقیق‌تر بخواهم بگویم اخلاص یعنی این‌که ما هرکس و هرچه غیرخداست، از خودمان دور بریزیم، نیت‌مان فقط خدا باشد و قصد غیرخدا نکنیم، عمل‌مان فقط برای اطاعت و فرمانبرداری خدا باشد و جز برای خدا کار نکنیم، دین‌مان فقط برای خدا خالص باشد و فقط خدا را بپرسیم و هیچ‌گونه شرک خفی و جلی و ریا در ما و عمل و نیت ما نباشد: «وَ ما أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفاء» [بینه: 5] و بالاترین مرتبۀ اخلاص که قرآن از آن به مقام مخلَصین تعبیر می‌کند، آن است جان‌مان فقط خدا را بجوید و جز خدا در جان ما نباشد. و این مقام مقربان و منزل عارفان است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرمایند: «بِالاِخلاصِ یتفاضَلُ مراتِبُ المؤمنین» می‌خواهید مراتب مومنان را بسنجید؟ با سنجۀ اخلاص بسنجید که نیت‌شان، عمل‌شان، جان‌شان چقدر خدایی است؟
صدیقۀ طاهرۀ سلام الله علیها در دعای روز جمعه به خدای تعالی عرض می‌کنند:
«اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ أَخْلَصَ لَکَ بِعَمَلِهِ وَ أَحَبَّکَ فِی جَمِیعِ خَلْقِکَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد» [بحارالانوار: 87/339]
«خدایا! ما را از کسانی قرار بده که برای خود با عمل‌شان خالص شده باشند.»
یعنی با عملش اخلاص را به دست آورد. معلوم می‌شود اخلاص همانند تقوا با خانه‌نشینی و گوشه‌نشینی به دست نمی‌آید، بلکه باید در میدان عمل بود. عمل که فقط برای خدا باشد، اخلاص به دست می‌آید. مقام معظم رهبری دربارۀ حضرت امام می‌فرمایند:
«به اعتقاد من، اخلاص و توجه و اتصال به خدا مهم‌ترین رمز موفقیت او بود.» [14/3/1385]
یعنی امام در همه حال فقط خدا را می‌دیدند و جز برای خدا قدم برنمی‌داشتند و همین راز موفقیت مردم بزرگ الهی است. اخیر دربارۀ شهید سلیمانی هم این سخن را فرمودند.
وقتی قلب از غیرخدا خالی شد که این معنای تقواست، اخلاص حاصل می‌شود، به این دلیل حضرت صدیقۀ طاهرۀ سلام الله علیها در ادامۀ دعا به خدای تعالی عرض می‌کنند: «وَ أَحَبَّکَ فِی جَمِیعِ خَلْقِکَ» «در همۀ مخلوقات تو، فقط تو را دوست داشته باشم.»
یعنی توجه‌ام فقط به تو باشد. وقتی در میان همۀ مخلوقات، فقط تو را دوست دارم، همۀ مخلوقات را فقط به خاطر تو دوست دارم و می‌خواهم همه را به سوی تو هدایت کنم. نمونۀ این اخلاص و محبت را در صدیقۀ طاهرۀ سلام الله علیها می‌بینیم که جز خدا را ندیدم و جز خدا در قلب مبارکش نبود و برای هدایت ما هم همۀ تلاشش را کرد و برای همۀ ما دعا فرمود. یک دعای مادرمان در حق ما را بخوانم:
«إِلَهِی أَنْتَ الْمُنَى وَ فَوْقَ الْمُنَى أَسْأَلُکَ أَنْ لَا تُعَذِّبَ مُحِبِّی وَ مُحِبَّ عِتْرَتِی بِالنَّار» [تاویل آلایات الظاهرۀ: 474]
خطبۀ دوم
چهارشنبۀ گذشته مصادف با شهادت بی‌بی دوعالم حضرت صدیقۀ طاهره سلام الله علیها بود. نمی‌دانم بر قلب مقدس امیرالمومنین سلام الله علیه چه گذشته است، فقط می‌توانیم بگوییم که رکن آقای‌مان فرو ریخت. عرض تسلیت دارم این روزهای پر غم را و از خدای تعالی می‌خواهم به حق صدیقۀ طاهرۀ همگی ما از شیعیان واقعی آن حضرت باشیم.
انقلاب اسلامی و ظهور عالَم جدید
انقلاب اسلامی در آستانۀ چهل و یکمین سالگرد خود است و فردا دوازرهم بهمن مصادف با ورود تاریخی حضرت امام به ایران اسلامی و طلیعۀ دهۀ مبارکۀ فجر است. عرض تبریک و تهنیت دارم دهۀ مبارکۀ فجر را که از ایام الله است.
انقلاب اسلامی آغاز حرکت بسیار بزرگی در بشریت امروز است و آن را نباید فقط انقلابی سیاسی یا حتی انقلابی اجتماعی و فرهنگی دید. بلکه عاَلم و جهان وجودی ما را تغییر داد و دگرگون کرد. انقلاب یعنی تغییر و دگرگونی و با انقلاب اسلامی عالم جدیدی ظهور پیدا کرد. یعنی در این ظلمت‌کدۀ دوران معاصر که غرب و مدرنیته بر بشریت تحمیل کرده است، ظهور مجدد بعثت است.
حضرت صدیقۀ طاهره سلام الله علیها دربارۀ اهداف بعثت کلام عالی‌ای دارند:
«ابْتَعَثَهُ اللَّهُ تَعَالَى إِتْمَاماً لِأَمْرِهِ، وَ عَزِیمَهً عَلَى إِمْضَاءِ حُکْمِهِ، وَ إِنْفَاذاً لِمَقَادِیرِ حَتْمِه» [بحارالانوار: 29/221]
«خداوند متعالی او را مبعوث فرمود، تا امر و کار خود را تمام کند و کمال بخشد و حکم خود را در روی زمین تحقق بخشد و مقدرات حتمی خود را نافذ فرماید.»
این حقیقت بعثت است، یعنی عالم و جهان جاهلی را شکافت تا دین خدا بر روی زمین حاکم باشد و بشریت از ظلمات جاهلی به سوی نور اسلام و قرب خدا هدایت شود. و انقلاب اسلامی در دوران جاهلیت مدرن رخ نمود تا بشریت از ظلمات این جاهلیت، از بی‌عدالتی‌ها، فسادها و ستم‌های جهان جاهلی مدرن به جهان و عالَم نورانی اسلامی که سراسر آن نور و عدالت و مبارزه با فساد و ستم است، وارد شود و استعدادهای الهی انسان‌ها شکوفا شود و به سوی ظهور حضرت ولی الله الاعظم حرکت کند. این حقیقت انقلاب اسلامی است.
روشن است جامعۀ بشری در یک تقسیم‌بندی کلی دو قسم است: (1) جامعۀ اسلامی ـ الهی یا (2) جامعۀ طاغوتی ـ شیطانی. زیرا سیر بشر یا (1) به سوی قرب با حقیقت عالَم یعنی خداوند سبحان است، یا (2) سیری آنان موجب دوری از حق می‌شود. این سیر دو برآمده از عالَم کلی در زندگی بشر است: یکی عالَم وجودی نور و دیگری عالَم لاوجودی ظلمت.
قرآن ولایت را به دو دستۀ ولایت الهی و ولایت طاغوت تقسیم می‌فرماید:
«اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُماتِ» [بقره: 257]
پس بشر دو راه دارد، (1) راه خدا یا (2) راه طاغوت و شیطان. انسان‌ها باید انتخاب کنند که به کدام راه بروند.
اما انقلاب اسلامی گشودگی عالَم ولایت الهی بر روی بشر است و به تعبیر شهید چیت‌ساز خداوند این نعمت را به مردم ایران داد. و این‌گونه شد که انسان‌هایی در این عالَم شکل گرفتند که خاص همین عالَم الهی هستند و همۀ تصورات، تصدیقات، باورها، اندیشه‌ها، نیات، سبک زندگی، رفتار، کنش معنی‌دار آنان، سلایق، علائق آن‌ها با آن عالَم پیوند خورده است، و هم‌جبهگی با انسان‌های دیگر در آن عالَم برای خود احساس می‌کنند.
شما وقتی حاج قاسم سلیمانی را در ایران، با شهید ابومهدی در عراق، شهید عماد مغنیه در لبنان را می‌بینید، ملاحظه می‌کنند که هر سه آن‌ها متولدشده در فضای انقلاب اسلامی هستند و این عظمت انقلاب اسلامی است. و این‌ها سه نمونه هستند و امثال آن‌ها کم نیستند.
مراقبت از انحراف در انقلاب
اما یک خطر انقلاب اسلامی را تهدید می‌کند که باید به آن هشدار داد. و آن انحراف از مبانی و آرمان‌ها و اهداف این انقلاب اسلامی است. صدیقۀ طاهرۀ سلام الله علیها در همان خطبۀ فدکیه به اصحاب سقیفه خطاب می‌کنند و آیۀ 54 سورۀ مبارکۀ عنکبوت را خطاب به آن‌ها می‌خوانند: «وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَهٌ بِالْکَافِرِینَ» «یقیناً دوزخ بر کافران احاطه دارد.» آنان که کافر نبودند، و مسلمان بودند و نماز می‌خوانند و روزه می‌گرفتند، و سخن حضرت زهرء سلام الله علیها حجت است، زیرا عین واقع است. پس معنای کلام خانم چیست؟
گناهان آنان در انحراف‌کشاندن بعثت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم آن‌قدر بزرگ بود که آنان مصداق کفر و کافر شدند و فرمود: دوزخ بر شما احاطه دارد. برخی گناهان روح ایمان را از ما می‌زداید. از جملۀ آن‌ها جفاکردن به انقلاب اسلامی و ایجاد انحراف در آن است. به این دلیل است که امام عزیز و رهبر حکیم ما بر حفظ انقلاب و نظام اسلامی توجۀ ویژه داشتند. فقط چند نمونه را عرض می‌کنم:
«حفظ نظام، یکی از واجبات شرعیه و عقلیه است» [صحیفۀ امام:: 11/494]
یا این کلام رهبری حکیم ما:
«مجموع آحاد ملّت و کشور مأموریّت دارند انقلاب‌شان را حفظ کنند؛ این وظیفۀ همۀ ما است» [3/9/1395]
حفظ از چه؟ از انحرافات، از ناکارآمدی‌ها، از فسادها، از بی‌عدالتی‌ها، از بی‌تقوایی‌های مسئولان و از شر اشرار بیرون به ویژه آمریکای جنایت‌کار. یا این کلام رهبری حکیم ما:
«بزرگ‌ترین معروف‌ها در درجۀ اوّل عبارت است از ایجاد نظام اسلامی و حفظ نظام اسلامی؛ این امر به معروف است.» [1/1/1394]
اصلی‌ترین امر به معروف که برهمگان واجب است، حفظ نظام اسلامی از گزندها و انحرافات و فسادها. چند نمونه برای شما بخوانم:
«مسؤولان کشور ـ چه در قوّۀ مجریّه، چه در قوّۀ قضایّیه و چه در قوّۀ مقنّنه – باید با فقر و فساد و تبعیض در این مملکت مبارزه کنند. اگر بخواهند وضع امنیت کشور را، وضع معیشت مردم را، وضع عزّت بین‌المللى ما را تأمین کنند، راهش مبارزۀ با همین هاست. انواع و اقسام فسادها را باید شناسایى کنند و با آن مبارزۀ جدّى نمایند؛ نه در حرف و زبان.» [7/10/1379]
یا این پیام مهم امام خامنه‌ای:
«با آغاز مبارزۀ جدی با فساد اقتصادی و مالی یقیناً زمزمه‌ها و به‌تدریج فریادها و نعره‌های مخالفت با آن بلند خواهد شد. این مخالفت‌ها عمدتاً از سوی کسانی خواهد بود که از این اقدام بزرگ متضرر می‌شوند و طبیعی است بددلانی که با سعادت ملت و کشور مخالفند یا ساده‌دلانی که از القایات آنان تاثیر پذیرفته‌اند با آنان هم صدا شوند . این مخالفت‌ها نباید در عزم راسخ شما تردید بیفکند!
به مسئولان خیرخواه در قوای سه گانه بیاموزید که تسامح در مبارزه با فساد به نوعی هم‌دستی با فاسدان و مفسدان است.» [فرمان هشت‌ماده‌ای مبارزه با فساد؛ 10/2/1380]
پس همۀ ما به ویژه مسئولان موظف هستند برای حفظ نظام با فساد مبارزه کنند و تسامح در این امر جایز نیست. اما متاسفانه بسیاری از مسئولان بی‌توجه به وظیفۀ شرعی و قانونی خودشان هستند.
لواسان و دستگیری‌های اخیر
به همین مناسبت یک کلمه دربارۀ مسائل لواسان و دستگیری‌های اخیر. ما قاضی نیستیم و این‌که اتهام آن‌ها دقیقاً چیست و چه جرمی دارند؟ به اهل خودش می‌سپاریم و منتظر می‌مانیم مراجع رسمی اظهارنظر کنند و دربارۀ آن سخن نمی‌گوییم. اما بنظرم دو مطلب مسلم است:
اولاً در این یک‌سال اخیر میزان تخلفات و شکایات مردم زیاد شده بود و هیچ‌کس هم گوش شنوا نداشت، بنده به از تعبیر شتر را با بارش می‌برند، استفاده می‌کنم و همۀ جای لواسان هم مشخص است و مسألۀ پنهانی نیست. برخی گله دارند که چرا این‌گونه برخورد شد؟ بنده عرض می‌کنم تقصیر مسئولان محلی و استانی است که تخلفات را می‌دیدند و می‌گفتند: ان شاء الله بز است و رد می‌شدند و اصلاً به وظایف قانونی خود مبنی بر نظارت وقعی نمی‌نهادند.
تخلفاتی که مردم فقط به بندۀ طلبه گزارش داده‌اند، آن‌قدر زیاد است که سر بنده سوت می‌کشد. خب به شما هم رسیده است، شما بارزسی و دستگاه نظارت دارید، چرا ندیدید؟ یا دیدید و اقدامی نکردید؟ آبروی مومن واجب است، اما آبروی نظام اسلامی و اسلام برود، هیچ اهمیتی ندارد؟ حفظ آبروی نظام که واجب‌تر است، نیست؟ جداً باید مسئولان مربوطه پاسخ‌گو باشند و حق ندارند به جای پاسخ‌گویی فرافکنی کنند.
ثانیاً افراد مذکور به حکم قضایی بازداشت شده‌اند و حتماً مطالب مهمی است که دستور چنین برخورد شده است وگرنه مقام قضائی چنین حکمی نمی‌دهد. بنابراین به جای فرافکنی اجازه بدهید، قوۀ قضائیه و سربازان گم‌نام امام زمان سلام الله علیه کار خودشان را بکنند.
اما جداً می‌خواهم برای این‌که کار مردم معطل نشود و به شکایات متخلفان رسیده شود، سریع‌تر فکری برای شهرداری لواسان بکنند و فردی پاک‌دست و مومن و انقلابی و کاردان را بگمارند.
مرور ایام حقایق را روشن می‌کند. البته ما از قوۀ قضائیه و سربازان گم‌نام امام زمان سلام الله علیه تشکر می‌کنیم، خدا قوت به این جوانان، پاک، متقی، متدین، پابکار و متخصص. هم‌چنین می‌خواهیم فقط به شهر لواسان اکتفاء نکند، بلکه حریم روستاها و منابع طبیعی و محیط زیست را هم دریابند و بررسی کنند که در معرض تجاوز مفسدان است و امیدی هم به دولتی‌ها برای کار مثبت نیست، چنان‌چه تاکنون در موضوع مبارزه با فساد نبوده است.
نظام ما پاک است، و قداست دارد که می‌تواند امثال شهید سلیمانی تربیت کند، باید روابطش هم بر پایۀ پاکی و قداست باشد، باید ادارات دولتی و شهرداری‌ها هم برپایۀ پاکی و عدالت کار بکنند، نه این‌که هرکس پول داشت، هرچه خواست برای مثال در لواسان بسازد و دست آخر هم بگوییم جریمه‌اش را بدهد و این وسط چه پول‌هایی جابجا می‌شود، چه رشوه‌هایی داده و گرفته می‌شود؟
آقایان مسئولان مواردش خود شما می‌دانید. چرا نسبت آن‌ها سکوت کردید؟ و تلاش کردید و می‌کنیم روی آن‌ها ماله بکشید؟ اگر در درون خود ادارات دولتی و حراست و نظارت و بارزسی خود دستگاه‌ها اقدام نکنند، نوبت به قوۀ قضائیه می‌رسد که آن‌وقت کار برای شما هم سخت می‌شود. همۀ ما موظف هستیم، پاکی این نظام را حفظ کنیم و اجازه ندهید به آن خدشه‌ای وارد شود و با اژدهای هفت‌سر فساد برخورد جدی و همه‌جانبه بکنیم. حفظ نظام و آبروی نظام از اوجب واجبات است. و همۀ مسئولان در پیشگاه خدا مسئول هستند که فرمود: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُون» [صافات: 24] بترسید از خدا و در این امانت بزرگ الهی نه بگذارید خیانت کنند و نه خودتان دست‌تان به خیانت باز شود. دنیا می‌گذارد، اما مبادا روز قیامت شهداء خصم شما باشند!