تفسیر رهبر حکیم انقلاب اسلامی از سنت دینی در حاکمیت و مشارکت مردم بر پایۀ مکتب امام توجه داد که با دو منظر می‌توانیم به مشارکت مردم نگاه کنیم. منظر اول این‌که مشارکت مردم امری اعتقادی و دینی است که در یاداشت‌های پیشین بیان گردید. و منظر دوم که اصولاً بدون مشارکت مردم، حاکمیت دینی شکل نمی‌گیرد که موضوع یاداشت حاضر است. این نظر مبتنی بر بیانات معظم‌له در سالروز رحلت حضرت امام [۱۴۰۰/۳/۱۴] است.
«نیاز به پشتوانه‌ی مردمی [حکومت] است، این هم چیز واضحی است. حکومت، نه حالا حکومت دینی، [بلکه] حکومت‌های دیگر هم اگر چنانچ‌ه بدون پشتوانۀ مردمی باشند، و مردم طرف‌دار این‌ها نباشند، مجبورند با شمشیر و شلّاق زندگی کنند؛ یعنی امکان ادامۀ حکومت نیست. حالا حکومت اسلامی و قرآنی که اهل ظلم و شمشیر و شلّاق بی‌خودی بر سر مردم نیست، بنابراین نمی‌تواند بدون پشتوانۀ مردم حرکت کند. بنابراین نه امکان داشت بدون پشتوانۀ مردم جمهوری اسلامی به وجود بیاید، نه بعد که به وجود آمد، امکان داشت که ادامه پیدا کند.»
بنابراین جمهوری اسلامی بدون حضور و مشارکت مردم و پشتوانۀ مردمی نه امکان تحقق داشت و نه امکان ادامۀ حیات سیاسی و اجتماعی دارد. این مسألۀ بسیار مهمی است. حتی حکومت امیرالمومنین سلام الله علیه و امام حسن مجتبی سلام الله علیه بدون حضور و مشارکت مردم تداوم نیافت. زیرا مشارکت و شرکت مردم در امر سیاسی و حیات اجتماعی ضرورت اجتناب‌ناپذیر حاکمیت دینی است که بنادارد، حکومت حق و عدل باشد و با حکومت‌های ستم‌کار که بر گُردۀ مردم سوار هستند، تفاوت ماهوی دارد. حتی امبرالمومنین سلام الله علیه ناگواری‌ها و سختی‌های حکومت خود را پیش‌بینی می‌کردند و تلاش داشتند که این منصب را قبول نکنند. در شمارۀ آینده کلام مولا را می‌آورم.
