خطبه‌های نماز جمعه 26 تیر1400
خطبۀ نخست
بسم الله الرحمن الرحیم
توبۀ حقیقی
به‌مناسبت ایام و لیالی ـ دهۀ اول ذیحجۀ ـ که در آن قرار داریم، دعوت به تقوا را با روایتی از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم خدمت شما هستم:
«اَلتّائِبُ مِنَ الذّنبِ کَمَن لاذَنْبَ لَهُ» [الشهاب فی الحِکم و الآداب: 18]
«کسی که از گناه توبه کرده مانند کسی است که گناهی نکرده است.»
چه کلام امیدبخشی از وجود اقدس پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم که عالَم در اختیار و علم اوست؟
معروف و منکر و توبه
دو اصطلاح در معارف ماست که همۀ ما با آن‌ها آشنا هستیم: «معروف» و «منکر».
اما معنای دقیق این دو اصطلاح چیست؟ حضرت امام رضوان الله تعالی علیه می‌فرمایند:
«تمامى معروفها پلههایى است از نردبان وصول به او جلّوعلا و همه منکرات بازدارندگان راه وصول هستند.»[1]
توبه یک نمونۀ عینی از معروف است که نردبانی است که ما را به خدا می‌رساند و خودداری و عقب‌انداختن توبه نمونۀ منکری است که ما را از خدا دور می‌کند.
امیرالمومنین سلام الله علیه می‌فرمایند:
«لادینَ لِمُسوِّفٍ بِتَوبَتِه!» [غرر الحِکم: 40]
«کسی‌که توبه را به تأخیر می‌اندازد، در توبه امروز و فردا می‌کند، دین ندارد!»
امام جواد سلام الله علیه می‌فرمایند:
«تَأخیرُ التّوبَهِ إِغترارٌ» [تحف العقول: 480]
«سهل‌انگاری در توبه و تأخیرانداختن آن فریب‌کاری است.»
این فریب شیطان است.
دهۀ اول ذیحجۀ
ما باید از خواب غفلت بیدار شویم! دهۀ اول ذیحجۀ که در آن قرار داریم و عید قربان که به آن نزدیک می‌شود، روزها و شب‌های مهمی است که ما را از خواب بیدار می‌کند. حقیقت آن است که گناهان و ظهورات نفس ما را به خواب برده است و تنها ما یک راه برای بیداری داریم و آن توبۀ حقیقی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرمایند:
«بابُ التّوبَهِ مَفتُوحٌ» [الشهاب فی الحِکم و الآداب: 18]
«در توبه همیشه باز است»
ما فرصت داریم و این روزها و شب‌ها شرایط بیشتر فراهم است.
امام محمدباقر(علیه‌السلام) هم می‌فرمایند:
«کُلَّما عادَ المؤمِنُ بِالاِستغفارِ وَالتَّوبَهِ عادَاللهُ عَلَیهِ بِالمَغفِرۀ» [سفینۀ البحار: 1/127]
«هربار که مومن با توبه و استغفار به سوی خدا برگردد، خدا نیز مغفرت و آمرزش خود را به سوی او برمی‌گردد.»
چه تعبیر بلندی است؟
پدر ما و توبه و ما
قرآن را بخوانیم. شیطان و نفس دشمن خطرناک ما هستند. ببینیم که شیطان با پدر ما حضرت آدم چه کرد؟ او را وسوسه کرد و از جوار قرب خدا بیرون کرد تا جایی که فرمان «اهْبِطُوا»[2] رسید و او را به زمین ـ مرکز همۀ فسادها و عداوت‌ها کشاند. اما پدر ما توبه کرد:
«قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِین» [اعراف: 23]
و خدای تعالی هم از او دستگیری کرد. و توبه او را به مقام صفی اللهی رساند، او برگزیدۀ خدا شد. آدم علیه السلام در خلوت و جلوت به خدای تعالی استغاثه کرد، و صادقانه به سوی خدا بازگشت و گریه و ناله و تضرع داشت و خدای تعالی هم نه تنها او را بخشید، بلکه به مقام «برگزیدگی» انتخاب کرد. یعنی ریشۀ بندگی او را محکم نمود.
ما هم اگر از گناهان خود صادقانه توبه کنیم، راه برای ما باز است و بفضل و لطف خدای سبحان، ریشه‌های شیطنت و نفسانیت از وجود و قلب ما کَنده خواهد شد و خدای تعالی ما را هم جز بندگان صالح و برگزیدۀ خودش انتخاب می‌کند. داستان جناب حُر را در گوشۀ ذهن‌مان مرور کنیم و حقیقت این مطلب برای ما روشن می‌شود.
توبه نردبان وصول به خدای تعالی و تقوا در عمل است. تا دیر نشده به خدای سبحان باز گردیم!
خطبۀ دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر علیه السلام و بازبودن درهای توبه
یک‌شنبه مصادف با هفتم ذیحجۀ سالروز شهادت امام باقر صلوات الله تعالی علیه است، روز غم و مصیبت. این حادثۀ غم‌ناک را به وجود اقدس امام زمان صلوات الله علیه تسلیت عرض می‌کنم. ائمۀ ما باب رحمت الهی هستند و امام باقر صلوات الله علیه می‌فرمایند:
«اِنَّ اللهَ غَفورٌ رَحیمٌ یَقبَلُ التَّوبَهَ وَ یَعفو عَنِ السَّیِّئاتِ فَاِیّاکَ أَن تُقَنِّطَ المؤمنینَ مِن رَحمهِ‌الله» [سفینۀ البحار: 1/127]
«خدا مسلّماً آمرزنده و مهربان است، توبه بنده را می‌پذیرد و از گناهانش درمی‌گذرد! برحذر باش، مبادا که مؤمنان را از رحمت خدا مأیوس کنی»
درها باز است و ما با توسل به وجود اقدس ائمۀ اطهار علیهم السلام به خدای سبحان باز کردیم و توبه کنیم که خدای تعالی آغوش خود را برای ما باز کرده است.
برجام و خودفریبی
برجام و مذکرات پیش از آن و رخدادهای پس از آن از درس‌های آموزندۀ تاریخ سیاسی کشور ما و جهان است که اساتید علوم سیاسی و روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل باید دربارۀ آن تحقیقات مفصلی انجام بدهند. دولتی که خوش‌خیالانه تصور می‌کرد که اگر با دشمن عنود ـ شیطان بزرگ ـ ببندد، قهرمان ملی خواهد شد و نامش در تاریخ به عنوان منجی ملت ایران به یادگار می‌ماند و نظام استکبار ـ آمریکا و کشورهای اروپایی ـ از این خودفریبی و خودشیفتگی نهایت استفاده را کردند. و هرچه دلسوزان تذکر می‌دادند، با برخوردهای تحقیرآمیز و تند و متلک‌های متعدد مواجه می‌شدند. اما آیا خوش‌خیالان از خواب خودفریبی بیدار شدند؟
گزارش ظریف و اطالۀ ممل
ظریف در 21 تیر ماه سال‌جاری گزارش مفصلی تحت عنوان «بیست‌ودومین گزارش سه‌ماهۀ اجرای برجام» ارائه داد که در حقیقت گزارشی درهم‌وبرهم با اطالۀ ممل بود که پایان کار روحانی ـ ظریف در برجام را حکایت می‌کرد. گزارش طولانی است و نکات برجستۀ آن را به تحلیل می‌نشینیم. این گزارش حاوی اغلاط متعددی است[3] و انعکاس خبری آن هم نادرست بوده است، حتی خبرگزاری‌ها در شمارش تعداد اوراق این گزارش نیز باهم اختلاف داشتند و اغلب ارقام غلطی منتشر کردند.[4]
نکتۀ قابل توجه در گزارش مذکور این‌که ظریف در نامه‌اش خطاب به مجلس برخلاف تمام دفعات مصاحبه‌ها و دیدارهای سال 94 به بعد خود که از برجام به عنوان یک «توافقنامه امضاءشده» یاد می‌کرد؛ از برجام به عنوان «برنامه‌ای که موردتفاهم قرارگرفت» یاد کرده است. و این اعترافی درست اما دیرهنگام است. زیرا برجام هیچ‌گاه امضاء نشد و فقط روی کاغذ ماند.
دستاوردهای وهمی برجام
اما نکتۀ مهم‌تر در گزارش ظریف این‌که او در آن گزارش و پیوست‌های آن سعی کرد، نشان دهد برجام فواید بسیاری داشته است و دستاوردهای بسیاری برای برجام در بخش هسته‌ای بر می‌شمرد. از جمله مدعی است:
«برنامۀ هسته‌ای بلندمدت ایران با چشم‌اندازی واقع‌بینانه برای حصول غنی‌سازی صنعتی به‌گونه‌ای که در یک فاصلۀ 15 ساله قادر به تأمین سوخت حداقل پنج نیروگاه هسته‌ای گردد، مسیر خود را به سوی آینده گشود»
اما اشاره نمی‌کند که متاسفانه همۀ این چیزهایی که به عنوان دستاورد بر می‌شمرد روی کاغذ باقی ماند. زیرا آمریکا از برجام خارج شد و تفاهمی که کم‌ترین تضمین را نداشت کاغذ خالی‌اش دست ما ماند.
یا در صفحه 5 می‌نویسد که تحریم تسلیحاتی ایران لغو و برخی محدودیت‌ها جایگزین آن گردید به نحوی که امکان واردات یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی برای بازۀ زمانی پنج‌ساله فراهم شد.
اما هیچ شاهد عینی برای آن ارائه نمی‌دهد، حتی یک نمونه که بتوان به آن استناد کرد.
یا در صفحه 6 می‌نویسد:
«برای نخستین‌بار پس از سه دهه، ممنوعیت خرید هواپیماهای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان‌های کشور و ارتقاء امنیت پرواز فراهم گشت»
در واقع ظریف به جای این‌که بگوید قرار بود، «قرار بود ممنوعیت برداشته شود، اما نشد،» می‌نویسد که ممنوعیت خرید برداشته شد! در صورتی که تا زمان خروج آمریکا از برجام عباس آخوندی وزیر راه دولت روحانی توانست از ادعای مربوط به عقد قرارداد خرید 200 فروند هواپیما فقط 3 تا ایرباس بعلاوه ۱۳ هواپیمای با قابلیت پرواز در مناطق داخلی ایران را خریداری کند و لاغیر.[5]
حُسن یا عیب برجام
نکتۀ جالب‌تر این‌که وی در صفحه 6 گزارش، یک حُسن برای برجام می‌نویسد:
«مهم‌تر از همه ایالات متحدۀ آمریکا و اتحادیۀ اروپا متعهد شدند از اِعمال مجدد تحریم‌های لغوشده در چهارچوب (برجام) خودداری نمایند».
بعد در همان‌جا می‌افزاید:
«همین ممنوعیت بود که ترامپ را وادار ساخت برای اعمال فشار حداکثری و بازگرداندن تحریم‌ها از برجام خارج شود»
من نفهمیدم این منطق یعنی چی؟ اگر حُسن برجام این است که از اعمال تحریم‌های مجدد خودداری کنند پس این چه حُسنی دارد که طرف می تواند به‌راحتی از آن خارج و تحریم‌های وحشتناک‌تری را اعمال کند؟ در واقع برجام از نظر اعمال‌نشدن مجدد تحریم‌ها یک خیال و وهم ـ توهم مضاعف ـ بوده است.
روحانی و لغو تحریم‌ها
هم‌چنین روحانی در نشست چهارشنبه 23 آبان هیأت دولت گفت:
«اگر در آذر ماه اصل ۶۰ قانون اساسی رعایت می‌شد، همه تحریم ها در اسفند ماه لغو می‌شد»
اما این یعنی چی؟
منظور روحانی از «آذر ماه» ماجرای تصویب قانون ضد امریکای ـ برجامی توسط مجلس درتاریخ ۱۳۹۹.۹.۱۲ بنام «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» است.
اصل شصتم قانون اساسی هم می‌گوید:
«اعمال قوه مجریه جز در اموری که در این قانون مستقیمآ برعهده رهبری گذارده شده٬ از طریق رئیس جمهور و وزراء است».
به‌موجب قانون ضد امریکایی – برجامی مجلس، چنان‌چه امریکا به تعهدات برجامی برنگردد و تحریم‌های ظالمانه را بر طرف نکند. دولت موظف است تا دو ماه پس از لازم الاجراشدن قانون، نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند و اقدامات دیگری هم انجام دهد، ازجمله این‌که بلافاصله تولید اورانیوم با غنای بیست درصد (۲۰ درصد) را شروع کند. در جهت تحقق ظرفیت یک‌صدونود هزار سو غنی‌سازی حرکت کند و حداکثر ظرف مدت 3 ماه پس از تصویب این قانون غنی‌سازی را با حداقل یک‌هزار دستگاه ماشین‌های نسل دوم پیشرفته (سانتریفیوژ) آغاز کند و به‌مرور ماشین‌های نسل ششم را وارد این چرخه کند و…
روحانی اصل 60 قانون اساسی را در آذر ماه 99 نیز با انتقاد از تصویب قانون برجامی مجلس ابراز کرده و گفته بود: «تعیین خط‌مشی» امتیاز ویژه‌ای است که تنها در دست دولت و رئیس جمهور است.
حرف امروزی روحانی تکرار همان حرف است و منظورش این است که اگر این قانون تصویب نمی‌شد ما تا اسفند قضیه را حل کرده بودیم. نمی‌دانم چه زمانی خوش‌خیالی آقایان پایان می‌یاید؟ و چرا هنوز نفهمیده‌اند که آمریکا بجز فریب و کلک هیچ دستاوردی برای آنان نداشته است و از این خواب گران کِی بیدار می‌شوند؟
اکنون ما هستیم و برجام و دولت بعدی که باید برای آن فکری بکند؛ اما آیا برجام چک بی‌محل نیست که هیچ‌گاه نقد نمی‌شود؟ تاکنون که چنین بوده است و ما نباید پیشرفت و اقتصاد و سیاست خود را به نظام استکبار جهانی گره بزنیم.
فایل PDF خطبه مذکور: