خطبۀ نخست
بسم الله الرحمن الرحیم
بهترین خلق خدا
در ایام ولادت بهترین خلق خدا هستیم، به وجود اقدس امام زمان ـ فرزند برومند آن حضرت ـ از جانب شما و خودم این مولود مبارک را تبریک عرض میکنم و از خود آقا هم عیدی و شادباش این روز را توقع داریم. نقل به مضمون از مرحوم آیت الله کوهستانی که بهترین خلق خدا امیرالمومنین سلام الله علیه است و خدا این بهترین را هم به ما ارزانی داده که ما جز شیعیان و محبین آقا باشیم. و این چه نعمت بزرگی است؟ که اگر همۀ عمرمان را سر به سجده بگذاریم و شکراً لله بگوییم، باز ذره‌ای از شکر نعمت او را نکرده‌ایم.
تقوا و نظم
خطبۀ اول و به مناسبت بحث از تقوا اشاره‌ای کوتاه یک فراز به وصیت‌نامۀ امیرالمومنین سلام الله به امام حسن و امام حسین صلوات الله علیهما ـ که در حقیقت وصیت به همۀ ما پیروان آن حضرت است، ـ داشته باشیم:
«أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُم» [نهج البلاغۀ: 421]
«حسن جان و حسین جان! شما را و همۀ فرزندانم و خانواده‌ام و هرکس نامۀ من به او می‌رسد، وصیت و سفارش میکنم به تقوای الهی و نظم در کار خودتان»
امام علیه السلام در این بیان نورانی و وصیت مهم، تقوا را به نظم در کارها تفسیر می‌فرمایند، یعنی خروجی تقوا نظم است. دو نکته را دربارۀ این عبارت بیان کنم: اولاً احتمالاً «واو» این‌جا تفسیری است: یعنی نظم امر به تقوا عطف نشده است، بلکه تفسیر تقوا، نظم در کارهاست. پس یکی از مصادیق تقوا، مراعات نظم در کارهاست. ثانیاً فرمود: نظم امر و نفرمود: نظم در امور؛ تا نشان دهد که ما در زندگی خود یک کار بیشتر نداریم و آن کار برای خداست که باید با نظم انجام شود.
اما نظم دو نوع است:
اول نظم درونی که موجب آرامش و اطمینان قلب و شادابی و طراوت درونی ما می‌شود و همۀ اضطراب‌ها و نگرانی‌های درونی را از ما می‌زداید.
دوم نظم بیرونی که سبب پیشرفت و رشد مادی و معنوی جامعه و حکومت و امنیت در جامعه و رشد و شکوفایی اقتصادی می‌گردد.
این نکته را هم تذکر بدهم که نظم قرین و همراه با تقوای فردی و اجتماعی و عدالت فردی و اجتماعی است.
اما نکته‌ای حکیم بزرگوار شیخ اشراق نقل شده که وی با استناد به آیۀ 4 سورۀ مبارکۀ یوسف: «إِذْ قالَ یُوسُفُ لِأَبِیهِ یا أَبَتِ إِنِّی رَأَیْتُ أَحَدَ عَشَرَ کَوْکَباً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لِی ساجِدِین» که برادران یوسف را به ستاره تعبیر می‌کند، بیان می‌کند که همۀ ما انسان‌ها بمنزلۀ ستاره هستیم، اما چینش ما در اجتماع اگر منظم باشد، می‌شود، اشکال زیبای فلکی به‌وجود می‌آید و مجلس و محفل و جامعۀ رو به صلاح و پیشرفت و رشد می‌رود و جامعه امنیت و آرامش می‌گیرد. اما اگر چینشن ما نامنظم باشد، می‌شود: شکل فلکی سرطان که جامعه را ازدرون می‌خورد و نابود می‌کند. و به خدای تعالی پناه می‌بریم از سرطان؛ هم این بیماری خطرناک و هم بیماری بسیار خطرناک سرطان اجتماعی بی‌نظمی، و ناعدالتی و فساد. پس اگر ما شلخته و پلشت باشیم، هم از درون می‌پاشیم و موجب پاشیدن جامعه می‌شویم.
معلوم است، اگر بخواهیم اقتصاد پیشرفت کنیم، و مشکلات ما کم شود، باید نظم در جامعه حاکم شود، چرا غربیان پیشرفت کردند؟ زیرا نظم دارند. ما هم جا نظم داشتیم، مثل انرژی هستهای و موشکی و نانو جلو رفته‌ایم. و هرگاه دچار بی‌نظمی شدید، پس‌رفت داشتیم و عقب‌ماندیم.
امام رضوان الله تعالی علیه از هرجهت نمونۀ نظم در کارها بودند که هیچ نوع شلختگی در کارهای ایشان نبود و همۀ کارهای خود را با نظم فوق‌العاده انجام می‌دادند. اگر نظم در کارها باشد، جامعه منظم می‌شود و امنیت: امنیتِ اقتصادی، امنیتِ خانوادگی، امنیتِ اجتماعی، امنیتِ قضایی حاصل می‌شود.
آیۀ 112 سورۀ مبارکۀ نحل را توجه فرمایید: «وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً» و خدا مثالی را برای شما می‌زند: «قَرْیَهً کانَتْ آمِنَهً مُطْمَئِنَّهً» شهری که [در آن تقوا و نظم حاکم است] که از آسیب‌ها در امان است، و مردم آن در آرامش و امنیت زندگی می‌کنند. نتیجۀ چنین زندگی بانظمی و امنیتی چیست؟ «یَأْتِیها رِزْقُها رَغَداً مِنْ کُلِّ مَکانٍ» روزی این جامعه از هرسو بخوبی و فراوانی به آن می‌رسد. پس نتیجۀ جامعۀ منظم اولاً امنیت است و ثانیاً پیشرفت و رشد اقتصادی. اما «فَکَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ» این جامعه و مردم آن به نعمت‌های خدا کفر ورزیدند، کفران نعمت کردند و تقوا و نظم را ازدست دادند، بی‌تقوایی، ناعدالتی، فساد، بی‌نظمی براین جامعه حاکم شد. «فَأَذاقَهَا اللَّهُ لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ» خدای سبحان لباس گرسنگی و ترس را بر این جامعه می‌پوشاند، «جوع» کنایه از مشکلات معیشتی و سختی اقتصادی است، و «خوف» کنایه از ناامنی، و «لباس» هم اشاره دارد که مشکلات اقتصادی و ناامتی فراگیر می‌شود و همۀ مردم آن جامعه با آن مواجه میشوند. اما چرا این‌چنین است؟ «بِما کانُوا یَصْنَعُون» نکته این‌جاست: این برساختۀ خود مردم است، یعنی عمل خود مردم موجب فشار شدید اقتصادی و ناامنی اجتماعی گردیده است. خود آنها جامعه را می‌سازند، با نظم خود یا بی‌نظمی خود؛ با تقوا یا خدای ناکرده بی‌تقوایی.
برادران و خواهران نمازگزار! همۀ ما باید تقوا را رعایت بکنیم؛ یعنی همۀ ما باید نظم را مراعات کنیم، کارهای ما طبق نظم و برنامه باشد. حتی برنامۀ خودمان را بنویسیم. چه مانعی دارد که برنامۀ روزانه، هفتگی، ماهیانه و سالیانۀ خود را مشخص کرده باشیم و طبق همان نظم حرکت کنیم. اگر رشد می‌خواهیم: رشد مادی و رشد معنوی، لازم است که حتماً در همۀ کارهای خود نظم داشته باشیم، هم درون‌مان به آرامش می‌رسد و هم جامعه امنیت می‌یابد و اقتصاد به حرکت می‌افتد و رشد و پیشرفت حاصل می‌شود.
خطبۀ دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
ایام البیض
ولادت امیرالمومنین سلام الله علیه را تبریک عرض میکنم. همچنین ایام البیض را؛ و طبق سنت حسنۀ مردم ایران این روزها و شب‌ها در مساجد بیتوته می‌کردند و اعتکاف در سراسر کشور ما برقرار بود که به دلیل ویروس منحوس کرونا از آن محروم شده‌ایم. اما حالا که محروم شدیم، با حقیقت اعتکاف و خلوت‌گزینی درونی با خدای سبحان را ازدست ندهیم. قلب خود را مسجد و خانۀ خدا کنیم و در آن بیتوته کنیم و از آن خارج نشویم؛ تا زنده هستیم.
زینب کبری سلام الله علیها و الگوی ما
اما فردا مصادف است با رحلت جانسوز عقیلۀ بنی‌هاشم حضرت زینب کبری سلام الله علیها. به وجود اقدس امام زمان صلوات الله علیه و عجل الله تعالی فرجه الشریف عرض تسلیت دارم. چقدر عمۀ ما سختی بکشید اما همۀ آنها را زیبا دید، زیرا برای خداست. زینب کبری سلام الله علیه مظهر تام عقل قدسی و حُسن و عشق و حزن بود. خب الگوی همۀ ما هستند. عمۀ ما دو حرکت بزرگ انجام دادند که اسلام را زنده نگهداشت:
اولین حرکت، حرکت اسارت از شب یازدهم محرم بود، آن حماسۀ بزرگ در کوفه و بعد هم شام و آن روشن‌گری‌ها و بیانات و افشای فساد یزید و عوامل آن؛ و بی‌نظمی و فسادی که در میان مسلمانان ایجاد شده بود، در تاریخ کم‌تر نمونه دارد.
دوم حرکت عظیم روز اربعین که پیروزمندانه به کربلا بازگشتند و نشان دادند که انگیزه‌های خباثت‌آلود و نیت‌های فاسدی که بنا دارند، ریشۀ اسلام را بزنند، هرچند قوی باشند، نمی‌توانند دربرابر ادارۀ الهی و حرکت خالصانه و مومنانه مقاومت کنند.[i]
این درس بزرگی برای ماست که دنبال حرکت حضرت زینب سلام الله علیها را در انقلاب اسلامی گرفتیم و باید با همۀ قوا و توان خودمان بایستیم و اجازه ندهیم، معاندان و معارضان و دشمنان بیرونی و درونی و ضدانقلاب و مفسدان و کسانی که به دنبال منافع خودشان هستند، هرکاری خواستند، انجام بدهند و ما مستحکم دربرابر آنان ایستیم و خدا با ماست و پیروزی هم از آنِ ماست، هرچند آنان قدرت ظاهری‌شان زیاد باشد و برای ما هزینه هم ایجاد کنند. اما این وعدۀ الهی است که
«ثُمَّ نُنَجِّی رُسُلَنا وَ الَّذِینَ آمَنُوا کَذلِکَ حَقًّا عَلَیْنا نُنْجِ الْمُؤْمِنِین» [یونس: 103] دشمن هرچه می‌خواهد قوی باشد و ابراز قدرت بکند، آخر کار این است که ما پیامبران خود و هرکس ایمان دارد، نجات می‌دهیم، زیرا ما بر عهدۀ خود گرفته‌ایم که مومنان را نجات بدهیم.» توجه به تعبیر شود: «حَقًّا عَلَیْنا نُنْجِ الْمُؤْمِنِین» ما این حق را بر خود واجب کردیم که مومنان را نجات بدهیم.
کافی است ما مومن باشیم، نجات ما از دست ستم‌کاران و مفسدان حتمی است و پیروزی هم حتمی است که فرمود: «وَ کانَ حَقًّا عَلَیْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِین» [روم: 47] پیروزی مومنان را ما برعهده گرفته‌ایم و این حق مومنان است که پیروز شوند و ما آن را بر خود تعهد کرده‌ایم.
خوشامدگویی به طلاب جامعۀ المصطفی
اما امروز جمعی از طلاب و فضلای بزرگوار خارجی که در جامعۀ المصطفی تحصیل می‌کنند، مهمان نماز جمعۀ لواسانات هستند. به آنان خوشامد عرض میکنم. این عزیزان مصداق آیۀ شریفۀ «فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّین وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» [توبه: 122] هستند. «چرا از هر فرقه‌ای گروهی نرفتند تا دانش دین را بیاموزند، و هنگامی که به قوم و جامعۀ خود بازگشتند، آنان را از مخالفت با احکام الهی هشدار دهند تا آنها از مخالفت با احکام دین بترسند.» این وظیفۀ بسیار مهمی است و آن تبلیغ دین خداست. آنان از دیار و سرزمین خود کوچ کرده‌اند، به ایران؟ نه! به سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم تا دین خدا را آموزش ببینند. اما این هدف نیست، آموزش دین وسیله است. هدف آنان جهاد بزرگی است؟ قوم خود را بیم دهند و دل‌های مردم خود را به سوی خدا جلب و نرم کنند. نمونۀ عالی این جریان در دورۀ معاصر شیخ ابراهیم زکزاکی است که ـ خدای تعالی ایشان را از شرِ اشرار نجات بدهد ـ حقیقتاً عظمتی دارد و الگوی بسیار خوبی است. بنده به این برادران عزیز خوشامد می‌گویم.
اقدام انقلابی و سنجیدۀ مجلس
الحمدلله مجلس شورای اسلامی اقدامی انقلابی و سنجیده‌ای انجام داد و آن «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران» بود که به تاریخ 12 آذر سال‌جاری تصویب شد.[ii] الحمدلله این قانون، اقدامی خوب و بموقع دربرابر بدعهدی‌های آمریکا و اروپا در جریان برجام بود که تصویب شد و در اجرای آن هم مجلس محترم قاطع بود و است.
البته همان‌گونه که رهبر حکیم ما فرمودند، ما اجازه ندهیم که در کشور اختلاف بروز کند، به‌ویژه بین قوای اصلی کشور که تنها با وحدت کارشان پیش می‌رود. یعنی هم باید در اجرای قانون مستحکم و سخت‌گیر بود، چنانچه مجلس محترم نشان داد که تعارف ندارد، و هم فضای داخلی ادارۀ کشور، فضای دوصدایی و اختلاف نباشد، بلکه تلاش شود که مسائل با بحث و گفت‌وگویی در فضای داخلی حل شود و لازم نیست کار به دستگاه قضا کشیده شود، و صدالبته دولت هم نباید فرافکنی کند.
جلسات مشترک بین مجلس و دولت و شورای امنیت ملی راه‌حل است، تا نگرانی‌هایی است از توافق آژانس انرژی اتمی و بیانیۀ مشترک با آژانس رفع شود. حق این بود که این توافق با هماهنگی مجلس انجام می‌شد و دولت نباید مجلس را دور بزند.[iii]
دغدغۀ رفع تحریمها
اما نکتۀ مهم در قانون مذکور آن است که دغدغۀ اصلی نمایندگان مجلس ـ که دغدغۀ درستی هم است ـ لغو تحریم‌هاست. و این یعنی اجرایی‌شدن فرمان رهبر حکیم ما که تأکید داشتند که تا تحریمها برداشته نشود و آمریکا و اروپا اقدام عملی نکنند، ما قدمی برنخواهیم داشت.
الحمدلله پنجم اسفند قانون اجرایی شد و این سه ماهی که در توافق و بیانیۀ مشترک مذکور تحت عنوان «راستی‌آزمایی و نظارت ضروری» آمده است، هم نباید به اجرایی‌شدن قانون ضربه بزند که ان شاء الله با قاطعیت و عزمی که از مجلس دیدیم، چنین نخواهد شد.[iv]
چنانچه تحریمها به‌طورکامل لغو شد؛ ایران اطلاعات را به آژانس میدهد . اگر بدعهدی‌ها ادامه پیدا کرد، اطلاعات پاک می‌شود و درهرصورت باید قانون به دقت عمل شود.
همچنین ما نباید اسیر ادبیات مستکبرانه و قلدرمآبانۀ آمریکا و سه کشور اروپایی شویم. آمریکا که تکلیفش روشن است، اما این سه کشور اروپایی هم تکلیف خودشان را روشن کنند و البته دولت ما هم تکلیف خودش را با روش‌های مستکبرانۀ آنها روشن کند.
مقابله با بدعهدی‌ها
ما باید خیلی وقت پیش دربرابر بدعهدی‌ها و خیانت‌های آنها، تعهدات خود را رها می‌کردیم و این دستور قرآن است:
«وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِیانَهً فَانْبِذْ إِلَیْهِمْ عَلى سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْخائِنِینَ» [انفال: 58]
این دستور قران خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ـ و همچنین به ماهاست: که اگر از قومی که با آنان پیمان بسته‌ای، بیم خیانتی در پیمان داری، پیمان‌شان را به‌سوی‌شان بیفکن و آن را رها کن، و لغو را به آنان اعلام کن ـ همین‌کاری که مجلس انجام داد و دولت باید پیش از این انجام می‌داد ـ تا در شما با آنها در لغو پیمان یکسان باشد. زیرا آنان خیانت‌کار هستند و اگر تو هم اعلام نکنی، مرتکب خیانت شده‌ای و خداوند خیانت‌کاران را دوست ندارد.» این هشدار قرآن به ملت و دولت و قوای سه‌گانه است.
بنابراین باید دربرابر بدعهدی‌های طرف‌های خود، قاطعانه عمل کنیم. غنیسازی بیست درصد، چه‌بسا غنیسازی شصت درصدی و کم‌تر و بیشتر هم برسیم. بنابراین یا آنان به پیمان و عهد خود عمل می‌کنند، در این‌صورت ما هم پایبند خواهیم بود یا باز بدعهدی می‌کنند که تکلیف را مجلس معین کرده و راه درستی است که می‌پیماییم ان شاء الله تعالی.
مشکل اصلی
اما برادران و خواهران عزیز! مشکل اصلی آن است که تفکر انقلابی در میان برخی از ماها مرده است، تا نگاههای غرب‌زده، نگاههای محافظه‌کارانه، نگاههای کاسب‌کارانه، نگاههای مصلحت‌اندیشی خیالی، نگاههای لیبرالیستی، نگاههای حاکم ـ رعیتی، اخلاق غیراسلامی و اخلاق شاهنشاهی باشد، ما چالش داریم. انقلاب اسلامی فقط با نگاه اسلامی و انقلابی پیش می‌رود. انحراف از نگاه انقلابی خطرناک و بنیان‌برکن است. همانند حرکت روی تپۀ شنی است که یک قدم که جلو می‌رویم، باز به عقب می‌رویم و چه‌بسا باید مراقب باشیم که سقوط نکنیم، چنانچه سال‌های گذشته سقوط کردیم و هنوز گرفتار سقوط خود هستیم.
و می‌دانید که تپه‌های شنی پس از تشکیل در محل خود ثابت نمی‌مانند، بلکه در جهت وزش باد جابجا میشوند. یعنی جهت تپه‌های شنی، همواره به جهت باد است. و هرگز ثبات ندارند.
پس مراقبت کنیم که بنیان خود را بر روی تپه‌های شنی نگذاریم، بلکه روی تقوا بگذاریم، عرض کردیم تقوا یعنی نظم انقلابی و انقلابی‌بودن به معنای واقعی. در این‌صورت جهت ما فقط به سوی خدا و تحقق اهداف اسلامی بر روی زمین است و گام‌های ما هم مستحکم است و پابرجا: «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجالٌ یُحِبُّونَ أَنْ یَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ» [توبه: 108]
[i] مقام معظم رهبری در 17/9/1393 می‌فرمایند:
«حادثه‌ى عاشوراى حسینى را هم ستم‌گران و ظالمان می‌خواستند نگذارند باقى بماند، زینب کبرا (سلام‌الله‌علیها) نگذاشت. دو حرکت عمّه‌ى ما – زینب کبرا (علیهاالسّلام) – انجام داد:
یک حرکت، حرکت اسارت بود به کوفه و شام و آن روشن‌گرى‌ها و آن بیانات که مایه‌ى افشاى حقایق شد؛ یک حرکت دیگر، آمدن به زیارت کربلا در اربعین بود؛ حالا اربعین اوّل یا دوّم یا هرچه. این حرکت به معناى این است که نباید اجازه داد که انگیزه‌هاى خباثت‌آلودى که قصد دارند مقاطع عزیز و اثرگذار و مهم را از یادها ببرند، موفّق بشوند؛ البتّه موفّق هم نخواهند شد. تا ملّت‌ها زنده‌اند، تا زبان‌هاى حق‌گو در کار است، تا دل‌هاى مؤمن داراى انگیزه هستند، نخواهند توانست این را به فراموشى بسپرند؛ هم‌چنان‌که نتوانسته‌اند.
این انگیزه‌هاى معاند و معارض در صدر اوّل تا دوران‌هاى طولانى باقى بود؛ یعنى متوکّل عبّاسى بعد از حدود ۱۷۰ یا ۱۸۰ سال از حادثه‌ى عاشورا، درصدد برآمد قبر مطهّر اباعبدالله (علیه‌السّلام) را تخریب کند؛ یعنى ملّت ایران حالاحالاها باید منتظر باشد که دشمنان به کارها و فتنه‌ها و خباثت‌هاى خودشان براى اینکه زیبایى‌هاى انقلاب از یاد برود ادامه بدهند.
دشمن دست بر نمی‌دارد؛ تا انقلاب را یا تحریف کنند یا به دست فراموشى بسپرند و کارى کنند که ملّت حرکت خود، سابقه‌ى خود و کار بزرگى را که کرده است فراموش کند، دچار نسیان و غفلت بشود؛ کسى که گذشته‌ى افتخارآمیز خود را نمی‌داند، نمی‌تواند در آینده هم حوادث افتخارآمیز براى خودش درست کند، این تلاش را دشمنان دارند می‌کنند.»
[ii] قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران
شماره۲۵۶/۶۹۵۴۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
با توجه به انقضای مهلت مقرر در ماده «۱» قانون مدنی و در اجرای تبصره ذیل ماده «۱» قانون مذکور، «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران» برای چاپ و انتشار در روزنامه رسمی ابلاغ می گردد.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
شماره۲۵۶/۶۷۹۶۷ ۱۳۹۹/۹/۱۲
حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر حسن روحانی
رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران
در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران که با عنوان طرح دوفوریتی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده بود با تصویب در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۹/۹/۱۲ و تأیید شورای محترم نگهبان، به پیوست ابلاغ می شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران
ماده۱ـ در راستای تأمین شروط نه گانه مقام معظم رهبری در خصوص توافق هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مصارف صلح آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای بیست درصد(۲۰%) اقدام و سالانه به میزان حداقل یکصد و بیست کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند. همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح آمیز به اورانیوم با غنای بالای بیستدرصد(۲۰%) را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
ماده۲ـ در اجرای بند (۳) قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام مصوب ۱۳۹۴/۷/۲۱ و در جهت تحقق ظرفیت یکصد و نود هزار سو غنیسازی، سازمان انرژی اتمی ایران، مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، ظرفیت غنی سازی و تولید اورانیوم غنی سازی شده با سطح غنای متناسب هر یک از مصارف صلحآمیز کشور را، به میزان ماهانه حداقل پانصد کیلوگرم افزایش دهد و نسبت به نگهداری و انباشت مواد غنی شده در کشور اقدام کند.
ماده۳ـ برای تحقق هدف مندرج در ماده (۲)، سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است حداکثر ظرف مدت سهماه پس از تصویب این قانون عملیات نصب، تزریق گاز، غنی سازی و ذخیرهسازی مواد را تا درجه غنای مورد نیاز، با حداقل یک هزار دستگاه ماشین های نسل دوم پیشرفته (آی آرـ تو اِم) آغاز کند و همچنین در همین بازه زمانی، عملیات غنیسازی و تحقیق و توسعه با ماشین های نسل ششم (آی آرـ سیکس) را با حداقل یکصد و شصت و چهار ماشین از این نوع آغاز نموده و آن را ظرف مدت یکسال پس از تصویب این قانون به یک هزار دستگاه ماشین توسعه بدهد.
تبصره ـ سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است برای انتخاب و تعیین مکان نصب و استقرار ماشین های ذکرشده، استانداردهای سازمان پدافند غیرعامل را أخذ و اجراء کند.
ماده۴ـ سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است نسبت به بهرهبرداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان ظرف مدت پنجماه پس از تصویب این قانون اقدام کند.
ماده۵ـ سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است، در راستای بند (۴) قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، همزمان با عملیات بهینه سازی و راه اندازی عامل واکنش (راکتور) ۴۰ مگاواتی آب سنگین خنداب اراک، نسبت به طراحی یک عامل واکنش (راکتور) آب سنگین ۴۰ مگاواتی جدید با هدف تولید همسان های ناپایدار (رادیو ایزوتوپ) بیمارستانی با جدول زمان بندی اقدام کند و جدول زمان بندی این موضوع را ظرف مدت یکماه پس از تصویب این قانون به اطلاع مجلس شورای اسلامی برساند.
ماده۶ـ دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعاهد از جمله کشورهای ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، دو ماه پس از لازم الاجراءشدن این قانون در مجلس شورای اسلامی، نظارت های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند.
تبصره ـ منظور از دولت در این قانون حسب مورد قوه مجریه، هیأت وزیران و کلیه دستگاههای اجرائی ذیربط است.
ماده۷ـ چنانچه کشورهای متعاهد از جمله کشورهای ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) نسبت به اجرای تعهدات خود و رفع کامل تحریمها از جمله هستهای، نظامی، حقوق بشری و امثال آن علیه جمهوری اسلامی ایران اقدام کنند، دولت موظف است گزارش دقیق اقدامات انجام شده را به مجلس ارائه کند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نیز کمیسیون انرژی مجلس ارزیابی خود را نسبت به این گزارش به منظور تعیین تکلیف در مجلس، به مجلس شورای اسلامی به استناد بند (۷) ماده (۴۵) قانون آیین نامه داخلی مجلس ارائه می کنند.
ماده۸ـ مسؤول اجرای صحیح و کامل این قانون، رئیس جمهور، مقامات و مدیران مربوط و دستگاههای اجرائی ذیربط می باشند.
ماده۹ـ مستنکفین از اجرای این قانون به تناسب امتناع یا ممانعت از اجراء به مجازات تعزیری درجه دو تا پنج قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲/۲/۱ محکوم میشوند.
قانون فوق مشتمل بر نه ماده و دو تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دوازدهم آذرماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۹/۹/۱۲ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
[iii] رهبری حکیم ما در دیدار با مجلس خبرگان به تاریخ 4 اسفند سال‌جاری فرمودند:
«مسئله‌ی دوّم که بحث سیاسی است و مختصراً عرض میکنم، مربوط به این مسئله‌ی هستهای است. خب در مجلس قانونی را تصویب کردند، دولت هم استقبال کرد و تا دیروز هم آن کارهایی که باید انجام بگیرند انجام دادند. یک موعد هم فردا است که این را هم انشاءالله انجام میدهند. البتّه شنیدم امروز بین دولت و مجلس یعنی بین آن کاری که دولت کرده و آن برداشتی که مجلس دارد، یک اختلاف نظری وجود دارد؛ این اختلاف نظر را باید حل کنند و نبایستی این اختلافاتِ این جوری را به حال خود رها کنند یا تشدید کنند و نشان‌دهنده‌ی دوصدایی باشد؛ نه، اینها قابل حل است و باید حل بکنند. بالاخره دولت خودش را موظّف میداند به اینکه قانون را عمل کند، قانون هم قانون خوبی است. باید هم بدقّت عمل بشود. و دو طرف در این زمینه با هم همکاری کنند که این عمل بشود. این حالا اصل مسئله‌ی قانون.
امّا طرف‌های مقابل، این چهار کشور ـ یعنی سه کشور اروپایی و آمریکا ـ در این حرف‌هایی که این روزها می‌زنند و در بیانیّه‌ای که صادر کرده‌اند، ادبیّاتی که به کار برده‌اند ادبیّات مستکبرانه، از موضع بالا حرف‌زدن و طلبکارانه و غیرمنصفانه است. ادبیّات غلط و خطائی است که اینها دارند به کار می‌برند. مرتّب در مورد تعهّدات برجامیِ ایران بحث می‌کنند که چرا بعضی از این تعهّدات را لغو کردید و به رو نمی‌آورند که خود آنها از روز اوّل به این تعهّدات اصلاً عمل نکردند؛ یعنی آن کسی که باید مورد عتاب و خطاب قرار بگیرد آنها هستند. جمهوری اسلامی تا مدّت طولانی‌ای به همهی آن‌چه تعهّد کرده بود، بر اساس تعلیم اسلام که باید به تعهّدات عمل کرد، عمل کرد؛ بعد وقتی دید که آنها این جوری عمل می‌کنند، آن یکی که خارج شد، دیگران هم با او همراهی کردند، «فَانبِذ اِلَیهم عَلی سَواء»؛ [انفال: 58] این هم قرآن است، [میگوید] خب تو هم رها کن. حالا در عین حال دولت محترم ما رها نکردند، [بلکه] بتدریج یک مقداری از تعهّدات را عمل نکردند که اینها قابل برگشت است؛ اگر آنها به وظایفشان عمل بکنند، اینها هم قابل برگشت است. آن وقت اینها هیچ این را مطرح نمی‌کنند، به رو نمی‌آورند، مرتّب همین‌‌طور راجع به مسائل ایران حرف می‌زنند، آن هم با ادبیّاتی از موضع استکبار؛ و بدانند ـ الا بحث ما با آمریکا که بحث دیگری است ـ این سه کشور اروپایی هم بدانند که این جور مستکبرانه و متکبّرانه حرف زدن، بشدّت مورد نفرت ملّت ایران و مورد نفرت انقلاب است و اینها را از آن‌چه هستند، در افکار عمومی ما منفورتر می‌کند.
خب بعضی [یعنی] آن دلقک صهیونیست بین‌المللی هم که مرتّب حرف می‌زند که ما نمی‌گذاریم؛ شما چه کاره‌اید که نگذارید که ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند! ما اگر تصمیم داشتیم به سلاح هستهای دست پیدا کنیم، شما و بزرگ‌تر از شما هم نمی‌توانستید مانع بشوید. ما تصمیم نداریم؛ این فکر اسلامی ما است؛ فکر اسلامی ما میگوید سلاحی که در [کاربرد] آن، غیرمسلّحین، غیرنظامی‌ها، و مردم عادّی تلف میشوند، این سلاح ممنوع است. این سلاح ممنوع است؛ حالا هستهای باشد یا شیمیایی باشد یا غیر اینها؛ این سلاح ممنوع است.
ما به خاطر نظر اسلام است که نخواستیم دنبال این سلاح برویم والّا اگر می‌خواستیم برویم شماها کی هستید، چکاره هستید که بتوانید جلوگیری کنید. شما خودتان مراعات نمی‌کنید اینها را؛ آمریکا در یک روز ۲۲۰ هزار نفر مردم عادّی را قتل‌عام کرد. الان پنج سال است که در یمن مرتّباً هواپیماهای تجهیزشده‌ی از طرف غربی‌ها می‌آیند مردم را، کوچه را، بازار را، مسجد را، بیمارستان را، مدرسه را بمباران می‌کنند، مردم عادّی را می‌کشند، مردم را محاصره‌ی آن‌چنانی می‌کنند؛ این کار آنها است. جمهوری اسلامی این ممشی [انفال: 58] و این روش را قبول ندارد. لذا ما به سلاح هستهای اصلاً فکر نمی‌کنیم؛ امّا کارهای دیگر چرا. حدّ غنیسازی ما هم بیست درصد نیست؛ ما اگر لازم باشد، برای مثلاً پیشران هستهای یا مسائل دیگر، ممکن است که غنیسازی را به شصت درصد هم برسانیم؛ این کارها چیزهایی است که هرچه احتیاج باشد آن را انجام می‌دهیم. حالا یک قرارداد چندساله‌ای گذاشته شده است، آن قرارداد را اگر آنها عمل کنند ما هم تا همان چند سال عمل خواهیم کرد امّا به طور کلّی نخیر.
آنها می‌گویند ما با سلاح هستهای مخالفیم؛ دروغ می‌گویند؛ این هم مسئله‌شان نیست؛ شاید بسیاری از آنها یا همهی آنها می‌دانند که ما دنبال سلاح هستهای نیستیم؛ [آنها] حتّی با سلاح متعارف ما مخالفند، با امکانات دفاعی ما مخالفند؛ می‌خواهند مؤلّفه‌های قدرت را از ایران بگیرند؛ وَالّا اصل نیاز کشور به غنیسازی یک امر مسلّمی است. تا چند سال دیگر بلاشک نیروگاه‌های هستهای یکی از مهم‌ترین منابع انرژی در کشورها خواهند بود. روزی که نفت تمام بشود یا روزی که [برای] نفت جهات دیگری به وجود بیاید، نیروگاه‌های هستهای که سالم‌تر، تمیزتر، ارزان‌تر انرژی را تولید می‌کنند، در کشورها رایج خواهند شد. ما آن روز احتیاج داریم [امّا] غنیسازی را آن روز نمی‌شود شروع کرد؛ باید از امروز شروع کنیم که آمادگی داشته باشیم، امکان داشته باشیم و آنها این را نمی‌خواهند؛ غربی‌های مستکبر این را نمی‌خواهند. اینها می‌خواهند که ایران در آن روزی که به انرژی هستهای نیاز پیدا می‌کند، نیازمند آنها باشد، به آنها احتیاج داشته باشد تا بتوانند شرایط خودشان را تحمیل کنند، تا بتوانند زورگویی کنند و باج‌گیری کنند؛ دنبال این هستند.
اینها الان نفت را بشکه‌بشکه می‌برند با قیمت نازل ـ یعنی واقعاً پولی که برای نفت داده می‌شود، حقیقتاً قیمت بسیار نازلی است ـ طلب‌کار هم هستند. اگر بنا بود که نفت دست آنها بود، فرض کنید که انگلیس و فرانسه و آلمان تولید نفت می‌کردند و ما به عنوان ایران می‌خواستیم نفت بخریم، بطری بطری هم به این آسانی به ما نمی‌دادند و به قول معروف قیمت [خون] پدر و مادرشان را روی آن می‌گذاشتند تا به ما مثلاً یک مقداری نفت بدهند! اینها می‌خواهند انرژی هستهای را به این شکل دربیاورند؛ نه، غنیسازی نیاز ما است، آن را خواهیم داشت و چیزی نیست که بشود آن را وسیله‌ای قرار داد برای زورگویی و مانند اینها. و آن‌چه برای ما مسلّم و مشخّص است، این است که در قبال این قضیّه مثل قضایای دیگر جمهوری اسلامی، یک عدّه‌ای که خودشان را قدرتمند می‌بینند و قدرتمند می‌دانند، می‌خواهند زورگویی کنند، باج‌گیری کنند، جمهوری اسلامی را به عقب‌نشینی وادار کنند؛ و جمهوری اسلامی عقب‌نشینی نخواهد کرد. ما به توفیق الهی و به کمک الهی آن‌چه را مصلحت کشور است، آن‌چه را نیاز کشور است، چه نیاز امروز کشور، چه نیاز آینده‌ی کشور، تا آن قدری که توان ما اجازه میدهد ـ که الحمدلله توانمان کم هم نیست؛ توان ملّت ایران، ظرفیّت ملّت ایران زیاد است ـ تا آن‌جایی که می‌توانیم، انشاءالله پیش خواهیم برد.
[iv] با توافق‌نامۀ دولت با آژانس بین المللی اتمی اجرای مصوبه مجلس دربارۀ پروتکل هستهای در ۵ اسفند یک‌جورایی پلکانی شد.
در پایان دیدار رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی از تهران که یکشنبه ۳ اسفند مذاکراتی در تهران داشت و با صالحی و ظریف ملاقات کرد، بیانیه مشترکی صادر و یک مهلت ۳ ماهه به ضرب الاجل ۵ اسفند تحت عنوان «راستی آزمایی و نظارت ضروری» اضافه شد. که در بند ۲ بیانیه آمده است:
«ایران از ۵ اسفند به مدت ۳ ماه اطلاعات برخی فعالیت‌ها و تجهیزات نظارتی را در سایت‌هایی که آژانس بین‌المللی سرزده می آمد و بازرسی می‌کرد، ضبط می‌کند و نزد خود نگه می‌دارد.
در این مدت، آژانس به این اطلاعات هیچ دسترسی ندارد و اطلاعات منحصرا نزد ایران باقی می ماند.
چنانچه ظرف ۳ ماه تحریمها به‌طورکامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر این‌صورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد.
پلکانی‌شدن اجرای مصوبه مجلس در حقیقت دورزدن آن است و مهلت ۳ ماهه مخالف صریح با مصوبه مجلس دارد و احتمال اینکه از دوربین‌های آفلاین هم اطلاعات درز کند، بعید نیست و چه‌بسا دولت برای انتخابات بعدی برنامه داشته باشد تا روند فعلی ادامه پیدا کند و شاید فرجی شود و البته اگر این‌چنین باید آمریکا و اروپا بر دو عنصر فریب و ارعاب تکیه خواهند کرد.
بنابراین بیانیه به معنی دورزدن مصوبه است و در این شکی نیست. اما اگر مصوبه مجلس هدفش حذف تحریمها باشد که هست! احتمالا پیام‌هایی پشت‌پرده از سوی آمریکا سبب این تاکتیک شده است.
پیام‌های چیست؟ «به بایدن مهلت دهید، او تحت فشار است و با اجرای بدون نرمش و بدون انعطاف مصوبه مجلس، طرح بازگشت بایدن به برجام را از بین خواهید برد…»
و احتمالاً حضرت آقا نیز با این استمهال غیرمستقیم موافقند، زیرا در ظاهر قضیه هم پروتکل را اجرا نمی‌کنیم و هم اینکه آقا فرمودند وعده آمریکا را قبول نداریم و اقداماتش هم باید راستی آزمایی شود.
الان باید منتظر نشانه‌هایی از لغو عملی تحریمها باشیم؛ و نقد و مهیاترین آن پول‌های بلوکه شده ما در کره جنوبی است و به‌نظر می‌رسد که بزودی خبر آزادسازی (آن‌هم پلکانی) پول ما در کره را خواهیم شنید.
البته متأسفانه مجلس و دولت به‌جان هم افتادند، و باید در این وضعیت به رهبری حکیم خود پناه ببرند. مجلس پیش از بیانات حضرت آقا و دولت پس از این بیانات به راهی رفتند که خلاف منظر درست است. ولی به بیانات حضرت آقا در دیدار خبرگان و همچنین براساس منظومه فکری معظم‌له، بنظر می‌رسد که ایشان رویه تفاهم‌نامه را به‌طور ضمنی تایید خواهند کرد، البته با تاکید مجدد بر شرایط پیش‌گفته و شرط راستی آزمایی.