کلام امام حسین سلام الله علیه با ولید که در یادداشت سیزدهم بیان شد، تمایز اسلام حقیقی و اسلام دورغین یا به تعبیری که در این سلسله نوشتار بیان کردیم، تمایز قیام لله و قیام للنفس را نشان داد. این تمایز در همۀ کلامات و حرکات امام و اصحاب بزرگوار ایشان روشن است. در حقیقت، قیام حضرت سید الشهداء سلام الله علیه درسی برای همۀ امت اسلامی است که برای اقامۀ حق باید قیام لله داشت و برای آن همۀ توان خود را به میدان آورد و قیام لله هم دو چهرۀ فردی و جمعی دارد که باهم لازم و ملزوم هستند. بخواست خدا تلاش می‌کنیم که کلامات و روش امام را در این سلسله نوشتار تبیین کنیم، اما فعلاً به همین بخش بپردازیم.
اما فردای ملاقات با ولید، مروان با امام حسین سلام الله علیه ملاقاتی می‌کند و امام علیه السلام را نصحیت می‌کند که با یزید بیعت کند تا هم دین خود را محفوظ بدارد و هم دنیای خود را. امام علیه السلام در مقابل نصیحت وی کلمۀ استرجاع را بر زبان جاری کردند: «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» و بعد فرمودند: «وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الْأُمَّهُ بِرَاعٍ مِثْلِ یَزِیدَ» [اللهوف، ص: ۲۳] «باید فاتحۀ اسلام را خواند که امت به چون یزیدی گرفتار شود.» باز توجه کنید، نمی‌گوید: به یزید گرفتار شود، بلکه قاعده و اصلی کلی بیان می‌کند، هرکس مثل یزید باشد، فاتحۀ اسلام را می‌خواند.
بنابراین سالار و سید شهیدان صلوات الله و سلام علیه در اولین اقدام خود، حکومت ظالمانه و فاسقانۀ یزید را تأیید نفرمود. تعبیراتی چون «وَ مِثْلِی لَا یُبَایِعُ بِمِثْلِهِ» و «وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الْأُمَّهُ بِرَاعٍ مِثْلِ یَزِیدَ» که قاعده و اصل کلی در رفتار اجتماعی را بنیان می‌نهد، جنبۀ سلبی قیام لله امام حسین سلام الله علیه را نشان می‌دهد. امام علیه السلام نشان دادند که تا ابد نباید باطل بر جامعۀ اسلامی حکومت کند، هرچند که رنگ حق به خود بزند. هم‌چنین در روز عاشورا نیز فرمودند: «هَیْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّهُ» [همان: ۹۷] که ادامۀ همان جنبۀ نفی قیام لله است که ما کشته می‌شویم، خاندان‌مان به اسارت می‌رویم، اما ذلت بیعت با چون یزیدی را بر گردن خود می‌بندیم.
چرا امام علیه السلام هرگز حاضر به بیعت با یزید نشدند؟ زیرا یزید بنا داشت که بنیاد اسلام را برکَند و برای این مقصود باید امام حسین سلام الله علیه را فریب می‌داد تا در مقابل اقدامات وی ساکت باشد. معنای بیعت امضاء حکومت یزید بود که امام حسین سلام الله علیه چنین امری را خلاف حق می‌دانستند و نسبت به آن بشدت برخورد کردند. و این گام نخست قیام لله است، زیرا برای وصول به مقاصد الله باید مقاصد الشیطان را سلب و نفی کرد. بنابراین امام حسین سلام الله علیه بدرستی و با حساب قیام خود را پی‌ریزی کردند و پرچمدار حق و عزت تا قیامت شدند.
